Franja

bolečína dolor m

ostra (glodajoča, zbadajoča) bolečina dolor punzante (roedor, lancinante)
porodne bolečine dolores pl (del parto)
izžarevanje bolečine irradiación f del dolor
(ne)občutljiv za bolečino (in)sensible al dolor
blažilo za bolečino calmante m, analgésico m
(o)lajšanje bolečine atenuación f (ali alivio m) del dolor
potrpežljivo prenašati bolečino sufrir con paciencia el dolor
povzročiti komu bolečino causar dolor a alg, hacer sufrir a alg
trpeti hude bolečine sufrir grandes dolores

bombo moški spol velik boben; bobnar; žara za volilne kroglice; pretiravanje, bahanje, nadutost

de bombo y platillos pretiran, napihnjen (reklama)
dar bombo pretirano hvaliti, upadljivo reklamo delati
darse bombo bahati se, širokoustiti se
hacer mucho bombo upadljivo reklamo delati
ir al bombo (Am) konec vzeti

buen dober

buen gusto dober okus
buen mozo krepak (čeden) dečko
buen sentido zdrava pamet
buen tiempo lepo vreme
¡buen apetito! dober tek!
al buen tun tun na slepo srečo, tjavdan
buen hombre pero mal sastre dober človek (je), kaj več pa ne

buscar [c/qu] iskati, raziskovati, vpraševati po

buscarsela prebiti se
buscar cinco (tres) pies al gato prepir iz trte izviti
andar buscando beračiti
no me busques las costillas pusti me pri miru!
quien busca halla kdor išče, najde

cabe moški spol sunek

cabe de pala srečno naključje
dar un cabe al bolsillo (fig) mošnjo prazniti

cabeza ženski spol glava; lobanja; (gorski) vrh; glavna oseba; predstojnik, vodja, načelnik; začetek, izvor; glavno mesto, prestolnica

cabeza de campana zvonišče
cabeza de ganado glava živine
cabeza menor glava drobnice
cabeza de partido okrajno glavno mesto
cabeza de reino prestolnica države
cabeza de turco vsegakriv, grešni kozel
dolor de cabeza glavobol
mala cabeza nepremišljen človek
tocado de la cabeza malo trčen
aprender (tomar) de cabeza na pamet se (na)učiti
asomar la cabeza pokukati, pojaviti se
cargársele a uno la cabeza omotičen postati
dar con la cabeza contra la pared z glavo v zid riniti
dar de cabeza na glavo pasti; ob ugled priti
me duele la cabeza glava me boli
hablar de cabeza tjavdan (nepremišljeno) govoriti
hacer cabeza glavno besedo imeti
ir cabeza abajo vedno bolj propadati
írsele (andársele) a uno la cabeza omotičen postati, zmešati se (komu)
metérsele (ponérsele) a uno en la cabeza v glavo si vbiti, trmasto vztrajati pri svojem (mnenju)
pasar por la cabeza v glavo šiniti (pasti)
quebrarse (romperse) la cabeza glavo si beliti
quitarse a. de la cabeza izbiti si iz glave
sacar la cabeza spet se pokazati
sentar la cabeza k pameti priti
subírsele a uno la sangre a la cabeza močno se razjeziti
tener la cabeza a pájaros (a las once) biti raztresen
tener la cabeza como una olla de grillos ne vedeti, kje se nas glava drži
no tener dónde volver la cabeza ne vedeti, kam bi glavo položili
torcer la cabeza umreti
volvérsele a uno la cabeza ob pamet priti
en volviendo la cabeza v hipu; prej, kot bi mislil
a la cabeza spredaj, na čelu
con la cabeza al aire gologlav
de cabeza z glavo naprej, na glavo; na pamet; naglo, naravnost
de pies a cabeza od nog do glave
en cabeza (Am) brez pokrivala, gologlav
por su cabeza po lastnem sklepu
más vale ser cabeza de ratón, que cola de león rajši majhen gospod kot velik hlapec
tantas cabezas, tantos pareceres kolikor glav, toliko mišljenj

cabo moški spol (skrajni) konec; rob; štrcelj, preostal košček; ročaj, držaj; štrena; steblo; nit; meja; vodja, korporal; rt, predgorje; vrv

cabo de año zadušnica na obletnico smrti
cabo de brigada komandant brigade
cabo de cuartel straža v vojašnici
cabo de división komandant divizije
cabo de escuadra korporal
cabo de fila, cabo de ala vodja oddelka
cabo de guardia vodja straže
cabo de maestranza delovodja v tovarni topov
al fin y al cabo, al cabo (al cabo), al cabo y a la postre končno, konec koncev, prav za prav
al cabo de un año po enem letu
al cabo de un rato kmalu nato
al fin y al cabo končno, konec koncev
hasta el cabo del mundo do konca sveta
de cabo a cabo (de cabo a rabo) od enega konca do drugega, od A do Ž
por ningún cabo nikakor ne
dar cabo dovršiti; uničiti
estar al cabo (de la calle) popolnoma razumeti, popolnoma poučen biti o
estar (muy) al cabo pojemati
llevar a(l) cabo u/c izvesti; do skrajnosti gnati
no tener cabo ni cuerda zelo zapleten biti
Cabo del Norte Severni rtič
Cabo de Buena Esperanza Rtič dobrega upanja
cabos pl pritikline obleke
cabos sueltos nepredvidene okolnosti; novice (v časopisu)
atar (juntar, unir) cabos zbrati svoje dokaze ali misli

cabra ženski spol koza; kozel; kozje usnje

cabra montés kozorog
hijo de cabra pes (psovka)
ordeñar la cabra kravo molsti, korist vleči
la cabra (siempre) tira al monte svoje narave ne moremo zatajiti
cabras ovčice (na nebu)
cargar (echar) las cabras a uno komu krivdo naprtiti
echar (las) cabras igrati za zapitek (ceho)

caer* prevrniti (se), podreti (se); pasti (padem), iz-, od-pasti, upadati; v past ali nevarnost zaiti; zapasti; pogoditi, na nekaj priti; pripasti; nenadoma se zgoditi; obledeti; zahajati; umreti; vštet (zajet) biti

caer en a/c uvideti, razumeti, spoznati, priti na
caer de lo alto z višine pasti
caer de ánimo izgubiti pogum
caer en el anzuelo, caer en la trampa iti na limanice
caer de cabeza na obraz pasti
caer en la cuenta zapaziti, spoznati
caer de culo na zadnjico pasti
caer desmayado pasti v omedlevico
caer sobre el enemigo planiti na sovražnika
caer enfermo zboleti
caer de espaldas na hrbet pasti
caer en falta ne storiti svoje dolžnosti
caer de hocico na nos pasti
caen lanzas del cielo lije kot iz škafa
caer mal biti nespreten (neroden)
caer malo zboleti
caer de pies na noge pasti; imeti srečo
caer de plano, caer tendido a la larga pasti, kot je kdo dolg in širok
caer en tentación priti v skušnjavo
caer en tierra na tla pasti
cayendo y levantando z menjajočo se srečo
al caer el día (ali de la tarde) pozno popoldne
al caer de la hoja ob nastopu zime
dejarse caer udobno se usesti; nepričakovano se kje pojaviti
estar al caer skoraj se zgoditi
las 2 están al caer skoraj dve je že ura
hacer caer la conversación (sobre) napeljati pogovor (na)
ir a caer entre mala gente zaiti v slabo družbo
¿ha caído alguna propina? je (bilo) kaj napitnine?
la ventana cae a la calle okno gleda na ulico
el vestido le cae bien a V. obleka Vam lepo pristaja
¡ahora caigo! sedaj razumem!
caerse pasti, zrušiti se, podreti se; izpasti (zobje, lasje); blamirati se
caerse de maduro biti zelo izkušen; biti oslabel od starosti
caerse muerto de miedo, de risa umreti od strahu, od smeha
caerse redondo nenadoma na tla pasti (v omedlevico itd.)
caerse de sueño komaj se na nogah držati zaradi zaspanosti
caerse de suyo biti samoumevno
caersele a uno la casa encima biti v velikem strahu
caerse de su peso biti nepobiten, jasen
caerse de viejo zelo star (oslabel) biti
caersele a uno la cara de vergüenza od sramu se v tla udreti (umreti)
no tiene sobre qué caerse muerto ne ve, kam bi položil glavo
¡que se cae V.! Vi greste predaleč!

caliente vroč, žareč, žgoč, pekoč, goreč; hud (prepir), razburjen; spolno razdražen

caliente de cascos vročekrven, nagel
en caliente takoj, na mestu, nemudoma
tener la cabeza caliente biti pijan; biti razburjen, razdražen
al hierro caliente, batir de repente kuj železo, dokler je vroče

calzar [z/c] obuti; oskrbeti s čevlji ali nogavicami; imeti na sebi čevlje ali rokavice; s podlogo okrepiti; okovati; imeti določen razpon ali številko (čevlji)

calzar ancho lahkomiselno (razuzdano) živeti
calzar poco imeti malo sposobnosti
calzarse obuti se; nekaj doseči; oskrbeti se
calzarse a alg. koga obvladati, ugnati
calzarselas al revés narobe napraviti

camino moški spol pot, (deželna) cesta; potovanje, hoja

camino de Madrid na poti v Madrid
camino carretero, camino carril kolovozna pot
camino de herradura jezdna pot
de hierro železnica
camino hondo soteska
camino real glavna cesta
camino de ruedas kolovozna pot
camino trillado shojena pot; stara navada, zastarela razvada
camino vecinal občinska, vaška pot
abrir camino pot utreti; prinesti rešitev
cerrar el camino zapreti pot
echar por un camino pot ubrati
entrar (meter) a uno por camino koga k pameti spraviti
ir (ser) fuera de camino motiti se, nepremišljeno ravnati
llevar camino biti pravilen, imeti svoj vzrok; imeti videz
ponerse en camino iti (kreniti) na pot
romper el camino iti na čelu, začeti pohod
salir al camino priti komu naproti
tomar un camino ubrati pot, iti po poti
de camino spotoma, mimogrede
a medio camino na pol pota
por el camino spotoma, med potjo

camisa ženski spol srajca; kačji lev; omet

camisa de día, camisa de vestir gornja srajca
camisa dominguera nedeljska srajca
camisa de fuerza prisilni jopič
camisa interior spodnja srajca
camisa de noche, camisa de dormir spalna srajca
dar hasta la camisa do zadnjega vse dati
no llegarle a uno la camisa al cuerpo hud strah doživeti
meterse en camisa de once varas spustiti se v zapleten posel
en camisa v srajci; brez dote
en cuerpo de camisa v sami srajci
en mangas de camisa z zavihanimi rokavi
¿estás en tu camisa? si pri pameti?
camisas negras črnosrajčniki, fašisti

campana ženski spol zvon

campana de buzo potapljaški zvon
reloj de campana ura, ki bije
vuelta de campana prevrnitev (avtomobila)
a toque de campana, a campana herida ob udarcu zvona, hitro, naglo
hacer campana »špricati« šolo
cual es la campana, tal la badajada kakršen človek, tako dejanje
tocar (doblar) las campanas zvoniti
echar las campanas al vuelo z vsemi zvonovi zvoniti, slavnostno oznaniti

campo moški spol polje, njiva; poljana; stepa; športni prostor, dirkališče; tekmovanje; vojaško taborišče; bojno polje; področje, povod, prilika

campo de acción akcijsko polje (področje)
campo de batalla bojno polje, bojišče
campo deportivo športni prostor
campo de fútbol nogometno igrišče
campo de juego igrišče
campo de honor polje časti, bojišče
campo santo pokopališče
campo de tiro strelišče
campo visual obzorje
mariscal de campo feldmaršal
campo a campo z vsemi silami
a campo abierto, en campo franco pod milim nebom; na prostem (dvoboj)
a campo raso na prostem, pod milim nebom
batir el campo (voj) ogledovati teren
correr el campo delati sovražne vpade
ir al campo napraviti izlet na deželo
levantar el campo tabor podreti; popustiti, odnehati
salir al campo iti na deželo
campos pl žitna polja; Am travnate poljane
irse por esos campos de Díos nesmiselno govoriti
Campos Elíseos (ali Eliseos) Elizejske poljane

cana ženski spol beli lasje

echar una cana al aire pozabavati se, poveseliti se
echar canas dobiti sive lase, osiveti
peinar (tener) canas biti star

candil moški spol svetilka, slepilna svetilka za ribolov

ni buscado con un candil zelo dobrodošel, kot z neba padel
pescar al candil ribariti pri nočni luči; v kalnem ribariti
candiles pl razrastki pri jelenovem rogovju
sombrero de tres candiles triogelno pokrivalo
adóbame esos candiles s tem plahtajte koga drugega

cántaro moški spol posoda, vrč; (= cántara) vinska mera (16,13 l); volilna žara, žara pri žrebanju (srečk)

alma de cántaro bedak
moza de cántaro hišna dekla; močna ženska
volver las nueces al cántaro stare stvari pogrevati
a cántaros v izobilju, na pretek
llover a cántaros liti kot iz škafa

canto moški spol petje, pevska umetnost; pesništvo; pesem, spev, napev, arija

canto bélico bojna pesem
canto de cisne labodji spev
canto fúnebre žalostinka, pogrebna pesem
canto del gallo petelinje petje
al canto del gallo ob jutranjem svitu
canto gregoriano, canto llano gregorijansko (koralno) petje
canto guerrero bojna pesem
es canto llano je lahko (preprosto)

capa ženski spol (brezrokaven) moški plašč; pelerina; (zemeljska) plast; smetana; sloj (rude); odeja

capa de azúcar sladkorni poliv
capa de ladrones prikrivalec (skrivač) tatov
capa pluvial pluvial, mašna obleka
capa de yeso sloj krede
comedia de capa y espada gledališka viteška igra
con capa de amigo pod pretvezo prijateljstva
de so capa skrivaj, kradoma
gente de capa negra premožni ljudje
gente de capa parda deželani, kmetje
andar (ir) de capa caída propasti, obubožati, na ugledu izgubiti
dar la capa dati vse do srajce
no dejarse cortar la capa ne poznati šale, ne si dovoliti šal
echar la capa al toro komu pomagati pri težavnem poslu
estarse a la capa prežati na ugodno priliko
parecerse a la capa de estudiante biti zelo ponošen (obleka)
pasear la capa pohajkovati, sprehajati se
poner la capa como viniere el viento obračati plašč po vetru
sacar la capa spretno se izvleči iz zadrege
es de capa y espada je lahko (preprosto)
tirar a uno de la capa komu dati skriven migljaj
la capa todo lo tapa širok plašč vse zakrije