Franja

zêmeljski (-a -o) adj. terrestre, della terra (Terra); bot., zool. terragnolo, terricolo; geol. terrigeno; pren. terreno, mondano; knjiž. tellurico:
geogr. zemeljski polmer, zemeljska površina raggio, superficie terrestre
zemeljska obla globo terrestre
zemeljski plin gas naturale
geogr. zemeljska os asse terrestre
geogr. zemeljska ožina braccio di terra, istmo
hidr. zemeljska pregrada tura in terra
zemeljski plaz frana, smottamento
rel. zemeljske dobrine beni terreni
nebeško in zemeljsko življenje vita celeste, terrena
zemeljski ostanki salma, resti mortali
pren. dokončati zemeljsko pot chiudere i propri giorni
pren. rešiti se zemeljske teže andare al Creatore
grad. zemeljska dela lavori di sterro, movimenti di terra
geol. zemeljska skorja crosta terrestre
fiz. zemeljska težnost gravità terrestre
um. zemeljske barve terre coloranti
zool. zemeljski čmrlj bombo (Bombus terrestris)
fiz. zemeljski daljnogled telescopio terrestre
geogr. zemeljski jezik punta
fiz. zemeljski magnetizem magnetismo terrestre
bot. zemeljski orešek arachide (Arachis hypogaea)
bibl. zemeljski raj paradiso terrestre
min. zemeljsko železo ferro nativo, tellurico

zmés (-í) f composto; mescolanza; impasto; miscela:
plinska, tekoča zmes composto di gas, di liquidi
govorica, ki je zmes narečij una parlata che è mescolanza di vari dialetti
delo je zmes različnih slogov l'opera è un impasto di stili diversi
med. umetna dihalna zmes miscela per respirazione artificiale

žívčen (-čna -o) adj.

1. anat. del nervo, di nervi, nervoso; cerebrale:
anat. živčna celica cellula nervosa, neurone
živčni sistem sistema nervoso
živčna bolezen malattia nervosa
živčni napad attacco di nervi
bela, siva živčna snov materia (cerebrale) bianca, grigia
med. živčna bolezen neuropatia
živčna ovojnica nevrilemma
med. živčna slabost nevrastenia
centralni, periferni živčni sistem sistema nervoso centrale, periferico
med. živčni bolnik neuropatico
med. živčni zlom collasso nervoso
anat. živčni center centro nervoso
živčno tkivo tessuto nervoso
živčno vlakno fibra nervosa
biol. živčni impulz impulso nervoso
živčni izloček neurosecreto
živčni končič terminazione nervosa
živčni pleksus plesso nervoso
voj. živčni strup gas nervino

2. nervoso:
živčne roke mani nervose
živčni glas, smeh voce, risata nervosa
publ. živčna vojna guerra dei nervi

žláhten (-tna -o) adj.

1. nobile:
žlahtni cilji nobili scopi

2. agr. scelto:
žlahtne sorte jablan sorte scelte di meli

3. star. (plemiški) nobile:
žlahtna gospa nobil signora
FRAZEOLOŠKA/TERMINOLOŠKA RABA:
piti žlahtno kapljico bere il vino
bot. žlahtna anemona anemone dei fiorai (Anemone coronaria)
žlahtna ciklama ciclamino (Cyclamen persicum)
agr. žlahtna plesen marciume nobile (Botrytis cinerea) (per il vino); muffe (per formaggi erborinati) (Penicillium roqueforti, Penicillium camemberti e sim.)
metal. žlahtne kovine metalli nobili
kem. žlahtni plini gas nobili, rari
metal. žlahtno jeklo acciaio legato
žlahtnega rodu blasonato

žrêlen (-lna -o) adj. anat. faringeo:
žrelno vnetje infiammazione faringea
žrelna prepona velo palatino
metal. žrelni plin gas di bocca, d'altoforno
navt. žrelna odprtina apertura del boccaporto