Franja

lodo moški spol blato, nesnaga; močvirje

hace lodo blatno je (zunaj)
salpicar de lodo z blatom obmetavati; (o)psovati
salir del lodo y caer en el arroyo priti z dežja pod kap

martes moški spol torek

martes de Carnaval pustni torek
Martes Santo veliki torek
en (viernes y) martes, ni te cases ni te embarques (po španskem ljudskem verovanju) torek (in petek) nesrečen dan

más več, bolj, rajši; še (več); vrhu tega; dalje, dlje, nadalje; matematika plus, in

más acá semkaj, na tej strani
más allá tjakaj, na oni strani
más que več kot; čeprav, dasi
más el embalaje (trg) embalaža posebej
más y más več in več, bolj in bolj, vedno več (bolj)
a más mimo tega, še zraven
a más de razen
a más correr v polnem teku
a más y mejor kar najbolje, izvrstno
a más no poder na vse kriplje, na vso moč
a más tardar najkasneje, najpozneje, najdalje
a cual más za stavo
a lo más kvečjemu, največ
trabaja como el que más (on) dela kot vsak drugi
cuando más kvečjemu, največ
cuanto más..., más... čim več (bolj) ..., tem več (bolj) ...
beber de más preveč piti
hay dos libros de más dve knjigi sta več (čezštevilni)
aquí estoy de más tu sem odveč
¡razón de más! razlog več!
de más a más vrhu tega, še zraven
no más ne več, le; Am le, samo (= nomás)
¡espera no más! (Am) le (po)čakaj!
¡siéntese no más! (Am) sedite, prosim!
ni más ni menos ne več ne manj, prav toliko, prav tako; seveda
nada más drugega nič
nunca más nikoli več
poco más o menos malo več ali manj, približno
por más que... naj še toliko ...
el que más y el que menos oba v enaki meri; vsakdo, vsak otrok
sin más acá ni más allá meni nič tebi nič
sin más ni más brez premisleka, brez nadaljnjega; nenadoma
tanto más cuanto que toliko več (bolj), ker
cada vez más vedno več
Piedro es el que come más Peter največ jé
sabe más que nadie (on) ve več kot vsi drugi
nadie lo sabe más que él nihče tega ne ve bolje kot on
los más (de ellos) večina (njih)
los más de los días večina (največ) dni
son las tres todo lo más ura je kvečjemu tri
poner más cuidada podvojiti vnemo; previdneje ravnati
más bien prej
más tarde o más temprado prej ali slej, enkrat
más tiempo dalj časa
lo más pronto (posible) čim prej
más bien... que prej ... kot
(ni) en lo más mínimo niti najmanj ne
¡(y) no hay más! (in) konec s tem! dovolj (tega)!

mazo moški spol kij, bat, tolkač; šop, štrena; okoren človek

a Dios rogando, y con el mazo dando pomagaj si sam in bog ti bo pomagal

medio polovičen, pol, na pol

medio billete polovična vozovnica, otroška vozovnica
punto medio središče
medio hermano polbrat
media hora pol ure
una hora y media ura in pol
media latinidad vulgarna latinščina
media luna polmesec; Arg rogljič(pecivo)
media naranja polovica oranže; fig zakonska polovica
media noche polnoč
era media mañana bilo je sredi dopoldneva
¡ni media palabra! nobene besede več! velja!
medio tiempo (šp) polčas
medio vacío, medio desnudo na pol prazen, nag
edad media, media edod srednji vek
de edad media srednjeveški
de media edad srednje starosti
velocidad media srednja (poprečna) hitrost
dos y medio dva in pol
por término medio v poprečju, poprečno
tonto y medio čisto prismojen, neumen
a medio abrir priprt
a medio asar pol pečen
a medio camino na pol pota
a media luz v polsenci
a medio vestir na pol oblečen
a media voz poglasno
son las tres y media ura je pol štirih
dar media vuelta obrniti se
¡media vuelta a la derecha! na desno okrog!
dormido a medios na pol speč

mengano

fulano, zutano y mengano ta in ta

miércoles moški spol sreda

miércoles Santo velika sreda
los miércoles y sábados vsako sredo in soboto

mil tisoč; tisoči

a las mil y quinientas prepozno
mil veces tisočkrat
miles y miles na tisoče

milagro moški spol čudo, čudež

ni de milagro niti v sanjah ne
hacer milagros čudeže delati
vivir de milagro od zraka živeti, malo jesti
vida y milagros življenja in dejanja, potek življenja

ministerio moški spol urad, služba, ministrstvo

ministerio de Comunicaciones ministrstvo za promet
ministerio de Estado državno ministrstvo (špan. zunanje ministrstvo)
ministerio de Fomento špansko ministrstvo za poljedelstvo, trgovino in javna dela (do 1900 tudi za pouk)
ministerio de la Gobernación (de ministerio lo Interior) notranje ministrstvo
ministerio de Gracia y Justicia ministrstvo za bogočastje in pravosodstvo
ministerio de Hacienda min. za finance
ministerio de Instrucción Pública y Bellas Artes min. za prosveto in lepe umetnosti
ministerio de Marina mornariško min.
ministerio de Negocios Extranjeros, ministerio de Relaciones Exteriores zunanje ministrstvo
ministerio de Obras Públicas min. za javna dela
ministerio de Trabajo min. za delo
ministerio de Ultramar min. za kolonije
por ministerio (de) po predpisu

mitad ženski spol polovica; sredina

la mitad menos za polovico manj, pol manj
mitad y mitad, a mitad, (mitad) por mitad na pol
mi cara mitad moja zakonska polovica
de cuenta por mitad na skupen račun
a mitad de precio za polovično ceno
a mitad del camino na pol pota
mitad... mitad pol ... pol
se lo dijo en mitad de la cara povedal mu je naravnost v obraz
mentir por la mitad de la barba nesramno lagati
plantar (poner) a uno en mitad del arroyo (ali de la calle) koga pred vrata postaviti

modo moški spol način, oblika, kakovost; metoda; slovničen izraz naklon

modo adverbial prislovno določilo
modo conjuntivo konjunktiv
imperativo velelnik
modo indicativo povedni naklon
modo infinitivo nedoločnik
a(l) modo de po načinu; kot
de algún modo na kakršen koli način
a mi modo de ver (las cosas) po mojem gledanju (stvari)
de ese modo na ta način; tako
de otro modo drugače, sicer
de modo y manera, que... potemtakem, zatorej
de un modo special na poseben način, posebno, zlasti
de ningún modo nikakor
de modo que tako da; da bi
en cierto modo tako nekako
por modo de kot
modos pl vedenje, manire
con modos dostojno
de todos modos vsekakor; popolnoma

moliente

moliente y corriente običajen, navaden

mondo čist, snažen; nemešan; nekosmat (obraz)

mondo y lirondo nemešan, čist

monte moški spol gora; visok gozd, hosta; talon; banka pri igri

monte arriba navkreber
monte abajo navzdol
monte bajo podrast, hosta
monte Blanco Montblanc
monte (de piedad), monte pío zastavljalnica
Montes Roc(all)osos Skalnato pogorje
por montes y valles po hribih in dolinah
escuela de montes y plantíos gozdarska šola

nacional naroden; ljudski; domač

artículos nacionales y extranjeros domači in tuji artikli
fiesta nacional narodni praznik, ljudski praznik
himno nacional narodna (državna) himna

noche ženski spol noč; (pozen) večer; tema; zmeda; pesniško smrt

Noche Buena sveta noč
noche de luna mesečna luč
noche toledana noč brez spanja
la noche de la víspera prejšnja noč
noche y día (dia y noche) noč in dan, neprestano
a la noche, por la noche zvečer
a las altas horas de la noche v poznih nočnih urah
a media noche opolnoči
a primera noche v prvih nočnih urah
a la entrada de la noche, al cerrar la noche ob nastopu noči
ayer noche (= anoche) sinoči
de noche ponoči
de la noche a la mañana čez noč, nenadoma, nepričakovano
esta noche nocoj, drevi
se va haciendo de noche, la noche cierra noč pada na zemljo
muy de noche, muy entrada la noche globoko v noči
en plena noche sredi noči
hacer noche (en) prenočiti (v)
pasar la noche noč prebiti, prenočiti
¡buenas noches! lahko noč! dober večer!
a buenas noches na slepo, tjavdan

nombre moški spol ime, imenovanje; krstno ime; dober glas, sloves; vzdevek; slovničen izraz samostalnik

nombre adjetivo pridevnik
nombre de pila krstno ime
nombre propio lastno ime
nombre sustantivo samostalnik
nombre y apellido ime in priimek
obro en su nombre delam v njegovem imenu
poner nombre dati ime
conocer de nombre poznati po imenu
dar el nombre (a) imenovati; voj povedati geslo
su conducta no tiene nombre njegovo vedenje je skrajno nevredno
por nombre N. imenovan N., po imenu N.

oído

jamás visto ni oído nezaslišan
oído m sluh; (notranje) uho
oído tardo naglušnost
oído fino tenkoslušnost
decir al oído komu na uho povedati, zaupno povedati
aprender de oído izvedeti po pripovedovanju, od drugih slišati
le entra por un oído y (le) sale por el otro pri enem ušesu mu gre noter, pri drugem pa ven
eso suena mal al oído to se slabo sliši
tener el oído duro naglušen biti
tocar de oído (gl) igrati po posluhu
tardo, duro de oído naglušen
aguzar los oídos na ušesa vleči, z ušesi striči
dar oídos (a) koga poslušati
hacer oídos sordos (a) ne poslušati
hacer (tener) oídos de mercader delati se, kot da ne razumemo
llegar a oídos (de) na ušesa priti
soy todo oídos sama ušesa so me
prestar oídos poslušati
me suenan los oídos v ušesih mi zveni
taparse los oídos ušesa si mašiti
zumbido de oídos šumenje po ušesih

once enajst

a las once ob enajstih
estar a las once y cuarto (pop) prismojen biti
tomar las once dopoldanski prigrizek vzeti, predjužinati
once m (šp) nogometna enajsterica; nogometno moštvo