Franja

quince petnajst

el quince de Enero 15. januarja
dentro de quince días v dveh tednih, v 14 dneh
dar quince y raya (a) prekašati koga, moči se s kom poskusiti
quince m petnajstica

quitar vzeti, odvzeti, iztrgati, oropati; odtegniti; izmakniti; oprostiti (dolžnosti); preprečiti, ovirati; odpraviti, ukiniti, izključiti; prepovedati; parirati

quitar la cabeza obglaviti; fig koga znoriti
quitar a uno lá capa (fig) koga okrasti
quitar la cáscara (la piel, el pellejo) olupiti, oluščiti
quitar la clientela (trg) odvzeti odjemalce
quitar la comunicación (telefonski) pogovor prekiniti
quitar de delante s poti spraviti
quitar de encima a/c koga česa osvoboditi
quitar con la lima odpiliti
quitar del medio s poti spraviti
quitar la mesa mizo pospraviti
quitar el pellefo odreti; pretepsti
quitar la vida umoriti, usmrtiti, na oni svet poslati
sin quitar ni poner natančno, točno; primerno
te voy a quitar la cara (ali el hocico) (fig) glavo ti razbijem (grožnja)
sin quitar ofo de ella ne da bi odvrnil pogled od nje
eso me quita la respiración to mi jemlje sapo
eso me quita el sueño to mi ne da spati
eso no quita para que... s tem ni rečeno, da ...; kljub temu; pri vsem tem
¿quién la quita? kdo dvomi o tem?
lo cortés no quita (a) lo valiente hrabrost ne izključuje vljudnosti
nadie le quita su mérito nihče mu ne jemlje (krati) njegove zasluge
ni quita ni pone on nima nobene besede, on je ničla
eso me quita las ganas to mi (po)kvari tek (apetit); to mi jemlje veselje (za delo)
una moza que quita el sentido (ali la cabeza) očarljivo dekle
de quita y pon de quitaipón; ¡quita! nesmisel! kje pa! fej!
¡quitar allá! proč od tu!; ni govora!
me quitas la luz na luči si mi, luč mi zastiraš!
eso no hay quien lo quite tega ne more nihče zabraniti
quitando eso ne glede na to; v ostalem, sicer
ella me quitó el ir a paseo zaradi nje nisem mogel iti na sprehod
¡no quite V. la cara! ne obračajte stran obraza!
quitarse oddaljiti se, umakniti se, s poti iti
quitarse la careta demaskirati se
quitarse una costumbre odvaditi se
quitarse el sombrero odkriti se
quitarse los vestidos sleči se
quitarse de umakniti se (od); opustiti
quitarse de delante s poti iti
quitarse de encima a alg. koga se znebiti
no se le quita del lado ne odmakne se od njega
¡quítate de ahí! proč od tu!
¡quítate de la luz! pojdi mi z luči!
¡quítese V. de hí! stopite v stran; (pop) nesmisel! ni govora o tem! to pripovedujte komu drugemu!

quite moški spol ovira, zapreka; parada (pri mečevanju); odbitje, odvrnitev; odskok

estar al quite (ali a los quites) biti pripravljen pomagati
eso no tiene quite temu ni pomoči
acudir al quite prihiteti

rabiar stekel biti; besen biti, besneti

rabiar por imeti besno poželenje po
pica que rabia strašno peče (ostra jed)
a rabiar zelo veliko

rabo moški spol rep; rastlinstvo steblo, pecelj, kocen; rep kometa

rabo del ojo kót očesa
rabo de zorra lisičji rep
asir por el rabo nespretno se lotiti posla
ir (ali salir) rabo entre piernas stisniti rep med noge
ir al rabo de algn prilizovati se komu
mirar a uno de (ali con el) rabo (ali rabillo) del ojo koga postrani (jezno, zaničljivo) gledati
aún le ha de sudar el rabo (fig) ta se bo še pošteno znojil
todavía está (ali falta, queda) el rabo por desollar najtežje še pride

ración ženski spol dnevni obrok živeža; porcija; hranarina; mezda; tekočinska mera (0,125 l)

a ración natančno (pičlo) odmerjen

raíz (množina: raíces) ženski spol korenina, korenika, koren; osnova

raíz cuadrada (cúbica) kvadratni (kubični) koren
a raíz čisto blizu
a raíz de na osnovi, na temelju, zaradi, po
de raíz od korenine, od temelja, docela
arrancar de raíz izruvati s korenino
bienes raíces nepremičnine, (zemljiška) posest
echar raíces korenine pognati, ukoreniniti se; naseliti se
tener raíces biti globoko ukoreninjen

rajar (raz)cepiti; figurativno bahati se, širokoustiti se; kramljati; obrekovati

rajar leña drva cepiti
rajarse počiti, razpočiti se, postati razpokan
rajarse por a/c vroče kaj (po)želeti

rancio žaltav, žarek, postan, prestar (olje, vino); star, staromoden; staroplemiški

oler a rancio dišati po žaltavem
vino rancio kislo vino

ras moški spol ravna površina

ras con ras, ras en ras vodoravno eden poleg drugega, v isti višini
a ras de tierra ob tleh, tik nad zemljo
volar a ras de tierra leteti tik nad zemljo

rasgo moški spol poteza s peresom; poteza v značaju; plemenito, velikodušno dejanje; pametna misel; duhovit domislek

rasgo de habilidad umetnija, umetnina
rasgos pl poteze v obrazu
a grandes rasgos v bežnih obrisih, v glavnih potezah

raso raven, gladek; jasen, svetel, brez oblaka; preprost; nizek

cielo raso ravna streha; (sobni) strop
soldado raso navaden vojak
al raso pod milim nebom
a la helada rasa v mrazu
quedarse a la rasa v stiski biti
salir a lo raso na prosto iti

rastra ženski spol grablje; brana

a (la) rastra, a rastras (fig) nerad, prisiljeno
con el vientre a rastras plazeč se po tleh
llevar a rastras vleči
salir a rastras splaziti se ven

rato moški spol trenutek, hip; (kratek) čas

buen rato daljši čas; ugodje, zadovoljstvo
mal rato neprijetnost, nevolja, jeza
pasar un buen rato doživeti srečen trenutek
pasar un mal rato doživeti nevšečnost
al cabo de un rato čez nekaj časa, kmalu nato
al poco rato po kratkem času; kmalu nato
a cada rato vsak trenutek; neprestano
de rato en rato od časa do časa, s prekinitvami
dentro de un breve rato kmalu, v kratkem roku (času)
en poco rato v kratkem
¡hasta otro rato! na svidenje!
hace un rato pred kratkim
hace (ali hacía) largo že dolgo, od davna
un rato enkrat
hay para rato to bo še dolgo trajalo, (ironično) s tem bo še dosti posla
pasar el rato (dolg)čas preganjati, razvedriti se
para pasar el rato za zabavo
a ratos od časa do časa, s prekinitvami
a ratos perdidos v prostem času

raya ženski spol črta, poteza; proga; meja; preča; točka pri igri; vezaj

echar (ali hacer) raya tekmovati; izkazati se, odlikovati se
eso hace raya en la historia to je epohalno
¡eso pasa la raya! tu se vse neha! to je pa že preveč!
tener a raya (fig) brzdati

razón ženski spol razum, pamet; prav(ica), upravičenost; vzrok, razlog; sporočilo, informacija; razmerje; pojasnilo, izraz, izražanje; red, metoda; tvrdka, firma

razón de cartapacio izmodrovan vzrok
razón natural zdrava pamet
razón de ser upravičenost obstoja
razón social tvrdka
¡razón de más! toliko bolj!
razón en la portería za nadaljnja pojasnila vprašati pri vratarju
a razón de cinco per ciento po 5%
el vehículo corre a razón de... vozilo razvija hitrost ...
con razón upravičeno, po pravici
con razón le sucede čisto prav mu je
con mucha razón s polno pravico, čisto prav(ilno)
de buena razón s polno pravico
en razón upravičeno
en razón a, en razón de kar se tiče, glede; zaradi
por razón zaradi
sin razón neupravičeno
le asiste la razón (on) ima prav
cargarse de razón, llenarse de razón (fig) vse temeljito premisliti
dar la razón a uno komu prav dati
dar razón prav dati; informacijo dati
dar razón de sí, dar razón de su persona dano naročilo točno izvršiti
entrar en razón uvideti, k pameti priti
hacer (ali meter) en razón k pameti spraviti
enviar (ali pasar, dar) una razón komu kaj sporočiti
es razón prav je, spodobi se
estar a razón (ali razones) pretresati kaj
hacer la razón a uno komu napiti
llevar la razón de su parte imeti pravico na svoji strani
pedir (una, la) razón informirati se, vprašati
perder la razón zblazneti, ob pamet priti
poner en razón pomiriti, k pameti spraviti
ponerse en (la) razón pristati na kaj, dati se prepričati
puesto en razón spametovan; pameten; upravičen, dobro utemeljen
privar de (la) razón ob pamet spraviti
la razón no quiere fuerza pravica velja več kot sila
reducirse a la razón uvideti
tener razón prav imeti; imeti vzrok
tener mucha razón popolnoma prav imeti
tomar la razón informirati se (de o)
razones pl vzroki; ugovori; razpravljanje
razones en pro y en contra razlogi za in proti
venirse a razones soglašati s kom
la carta contiene estas razones pismo vsebuje naslednje
en buenas razones v kratkih besedah, kratko in malo
ahorrarse de razones varčevati z besedami
adquirír razones informirati se
alcanzar de razones a uno koga k molku prisiliti s tehtnimi razlogi
atravesar razones, ponerse a razones (con) spustiti se v pričkanje (z)
envolver a uno en razones osupiti koga, zmesti, presenetiti

rebatiña ženski spol

andar a la rebatiña trgati se za kaj, puliti se za kaj

rebato moški spol plat zvona; bobnanje k orožju; vojska nenaden napad; naval krvi

de rebato nepričakovano
dar un rebato (voj) nenadoma napasti
tocar a rebato biti plat zvona
toque a rebato plat zvona

recado moški spol sporočilo, vest; naročilo; previdnost; zavarovanje; listina, dokument; ameriška španščina sedlo; ameriška španščina oprema (obleka itd.) poljskega delavca

recado de cama posteljnina
recado de cocina kuhinjska oprema
recado de escribir pisalno orodje
¡buen recado! lepa reč!
a (buen) recado dobro shranjen
mal recado napaka; porednost, hudomušnost, lopovščina
pasar recado naročiti; (dati) pozdraviti
sin pasar recado brez prijave
haga el favor de pasar recado prosim, da me prijavite
ir con un recado prinesti sporočilo
poner a mal recado slabo shraniti
recados pl pozdravi, priporočila
enviar (ali dar) recados poslati pozdrave

recalcitrar nazaj stopiti

recalcitrar en a/c upirati se čemu