Franja

día moški spol dan; rojstni dan (zlasti v množini)

día de abstinencia postni dan
día aciago nesrečen dan
día de año nuevo novoletni dan
día de años rojstni dan
día de ayuno postni dan
día de Corpus, día del Señor telovo
día de descanso dan počitka
día de entresemana delavnik
día feriado, día festivo, día de fiesta praznik
día de los difuntos dan mrtvih, verne duše
el día de hoy, hoy (en) día danes, dandanes
día de huelga zaspani ponedeljek
el día del juicio sodni dan; sv. Nikoli
día laborable, día hábil (Am), día de trabajo delavnik
día lectivo dan šolskega pouka
el día de mañana jutrišnji dan; v prihodnosti
día y noche vedno, neprenehoma
día de precepto, día de guardar zapovedan (katoliški) praznik
día de Reyes sv. Trije kralji
día del santo god
el día siguiente naslednji dan
día de vigilia postni dan
al día na tekočem, ažuren; natančen, popoln
antes del día zgodaj zjutraj, pred sončnim vzhodom
como el día y la noche (različen) kot noč in dan
¡cualquier día! to še ne bo tako kmalu!
de día a día, de un día a otro od dneva do dneva; v nekaj dneh
orden del día dnevni red
pan del día sveže pečen kruh
es el hombre del día (on) je junak dneva; je salonski lev
dos veces al día dvakrat na dan
en el día dandanes
en su día o pravem času; svoje dni
entre día čez dan
el otro día oni dan, nedavno
¡otro día! jutri! (t. j. nikoli)
hasta otro día (do) prihodnjič; kmalu na svidenje!
(al) otro día naslednji dan
mañana será otro día jutri je tudi še en dan, ne mudi se tako zelo
día por día vsak dan, dan za dnem
por día, al día enkrat na dan
(todo) el santo día ves ljubi božji dan
un día sí y otro no, días alternos vsak drugi dan, trikrat na teden
¿es de día? ali je dan?
es muy de día svetel dan je
estar al día biti na tekočem
hace buen día lepo vreme je
ponerse al día korak držati (s časom)
virir al día tjavdan živeti
un día es un día enkrat ni nobenkrat
días pl dnevi (življenja), rojstni dan
a días tu pa tam, ne vedno
a los pocos días nekaj dni pozneje, kmalu potem
de días že nekaj časa
hombre de días prileten človek
en días prileten, v letih
en pucos días, en cuatro días v kratkem
¡no en mis días! nikoli!
los más de los días skoraj vse dni
¡buenos días! dober dan!
alcanzar en días koga preživeti
dar los días (a) komu voščiti k rojstnemu dnevu ali godu
dar los (buenos) días dober dan voščiti, pozdraviti
tener días biti v Ietih: muhast biti
yedno días y viniendo s časom; v tem

diligencia ženski spol marljivost, skrbnost, natančnost; trud; poštni voz; korak, ukrep; sodni spis

evacuar una diligencia opraviti posel do konca
hacer una diligencia opraviti svojo potrebo
la diligencia es la madre de la buena ventura previdnost je mati modrosti
las diligencias policíacas policijske preiskave
hacer sus diligencias vse potrebne ukrepe izvesti

Dios, dios moški spol bog, stvarnik, božanstvo, božja podoba

(dios) malik
Dios delante, Dios mediante z božjo pomočjo
hablar con Dios moliti
a la buena de Dios odkritosrčno; na slepo
como dios popoln, dovršen
la injusticia clama a dios krivica vpije do neba
dar por dios vbogajme dati
dios dirá to je v božjih rokah
sin encomendarse a dios ni al diablo brez premisleka, smelo; meni nič tebi nič
llueve de dios močno dežuje
pedir (ir) por dios beračiti
lo sabe todo dios vsak to ve
dios le tiene de su mano bog mu pomagaj
¡dios nos libre! bog nam pomagaj! bog varuj!
¡a dios! zbogom!
¡a dios, y veámonos! skoraj na svidenje!
¡ay dios! moj bog!
¡quiera dios! bog daj!
¡vaya con dios! zbogom! bog daj! nehajte s tem! še v sanjah ne!

disgustar zagnusiti; razjeziti, dolgočasiti; zoprn biti

la cosa no me disgusta stvar mi ni nevšečna
disgustarse razjeziti se, občutiti gnus (de do)

disparadero moški spol sprožilo (pri puški)

poner a uno en el disparadero koga na natezalnico dati, do skrajnosti pritirati

elevar dvigniti; povišati

elevar a uno hasta las nubes koga do nebes povzdigovati
elevar una instancia al Ministerio prošnjo nasloviti na ministrstvo
elevar una petición prošnjo vložiti, zahtevo postaviti
elevar una protesta protestirati
elevar el tipo de interés zvišati obrestno mero
elevar en un 10 por ciento el precio ceno dvigniti za 10 %
elevarse dvigniti se, povzpeti se; prevzeti se
elevarse a znašati (vsota)

emborricar [c/qu] poneumniti

emborricarse do ušes se zaljubiti

empalagar [g/gu] gabiti se, stud povzročiti; dolgočasiti, nadležen biti

empalagarse čutiti gnus (de do)

empeñado zadolžen; zastavljen; trdovraten; žgoč (prepir)

empeñado hasta los ojos do vratu zadolžen
está empeñado en hacerlo trdovratno vztraja na tem

empuñadura ženski spol prijem; ročaj

hasta la empuñadura do ročaja meča; do skrajnosti

en v, na, pri, ob; od; za; proti; iz; z

en la calle na ulici
en casa doma
en otro lugar (kje) drugje
en Madrid v Madridu
en todas partes vsepovsod
la comida está en la mesa obed je na mizi
beber en un vaso piti iz kozarca
fumar en pipa kaditi iz pipe
en verano poleti
en breve v kratkem
en fin končno
de día en día od dneva do dneva
de cuando en cuando od časa do časa
besar en la frente poljubiti na čelo
vender en 10 pesetas prodati za 10 peset
apreciar en mucho visoko ceniti
en broma v šali, za šalo
en serio resno
en favor de v korist, na ljubo
en voz alta glasno
en voz baja tiho
le conocí en el andar spoznal sem ga po hoji
terminar en un vocal končati se na samoglasnik
fértil en granos bogat z žitom
creer en Dios verovati v boga
en efecto dejansko
en particular posebno, zlasti
en secreto skrivaj
en silencio molče
en vano zaman

escalón moški spol stopnica; službena stopnja; vojska vrstni red

en escalones stopničast
por escalones (Am) v presledkih, od časa do časa

escudo moški spol ščit; grb; zaščita, pomoč

escudo do armas grb
escudo de oro zlatnik

exclusive izključno, z izključitvijo, nevšteto

hasta el 15 de Enero exclusive do izključno 15. januarja

extremo moški spol skrajni konec, skrajna mera; rob; najvišja stopnja; skrajnost

de extremo a extremo od začetka do konca, od enega konca do drugega
en extremo, con extremo, por extremo skrajno, v največji meri, izredno
llegar al extremo iti v skrajnost
en (por) todo extremo v vsakem pogledu
ir (ali pasar) de un extremo a otro iti iz ene skrajnosti v drugo

fecha ženski spol datum; dan

fecha del sello postal, fecha del matasellos datum poštnega pečata
a fecha fija na določeni dan
a esta fecha tedaj, takrat
a corta fecha s kratko zapadno (plačilno) dobo
a partir de esta fecha od današnjega datuma naprej
hasta la fecha doslej, do danes
adelantar la fecha antidatirati
hace ya fecha dolgo časa je že tega
pasada esta fecha po tem terminu
poner la fecha datirati
eso es de larga fecha dolgo časa je že od takrat
esta carta ha tardado tres fechas to pismo je prispelo šele tretji dan

fig. kratica figura(do)

fin moški spol konec, zaključek, izid; smrt; smoter, cilj, namera, namen

fin de mesa poobedek
fin de semana konec tedna, vikend
dar fin umreti
dar (poner) fin (a) dokončati, dovršiti
lograr (conseguir) un fin cilj doseči
llevar a buen fin srečno do konca izpeljati
a fin(es) de mes ob koncu meseca
a fin de descubrir el robo da bi odkrili tatvino
a fin de que no ocurra alguna desgracia da se ne bi zgodila kaka nesreča
al fin, (al fin al fin) končno
al fin y al (a la) postre, al fin y al cabo na koncu, z eno besedo
con el fin de z namenom, da
en fin končno, skratka, konec koncev
para fin de fiesta na koncu, še povrhu, vrh tega
por fin končno, nazadnje
por fin y postre končno
sin fin neskončen, brezštevilen, neštet
un sin fin de obstáculos neštete zapreke
el fin corona la obra konec dober, vse dobro
salvo buen fin (trg) z običajnim pridržkom

flotación ženski spol plavanje na površini

línea de flotación črta, do katere se ladja ugreza

gente ženski spol ljudje, ljudstvo, narod; osebje, služinčad; ladijsko moštvo

gente de alpargata kmečko ljudstvo
gente baja preprosto ljudstvo; sodrga
gente de color nebelci (mulati, črnci itd.)
gente de dinero bogataši
gente de la hampa vagabundi
gente de levita izobraženi ljudje
gente de mal aivir, gente non sancta, gente perdida malopridneži
gente de medio pelo srednji stan
- menuda otroci; sodrga
gente moza mladi ljudje
gente de paz dobri ljudje
¿quién? ¡gente de paz! (mil) stoj! Kdo tam? - Prijatelji!
gente de poco más o menos povprečni ljudje
gente de trato trgovci
gente de la vida (airada) razuzdanci
de gente en gente od ust do ust
bullir de gente mrgoleti ljudi
hacer gente (voj) novačiti vojake; zbuditi pozornost
ande ro caliente y riase la gente lastna komodnost je čez vse