Franja

alcalde moški spol sodnik; župan

tener el padre alcalde (fig) imeti papeža za bratranca

aleluya ženski spol aleluja

día de aleluya dan veselja
estar de aleluya ukati, vriskati od veselja
comer aleluyas ne imeti česa jesti, revščino trpeti
¡aleluya! živel! naj živi!

alerta čuječe, budno, pazljivo

andar, estar (ojo) alerta imeti budno oko
¡alerta! pozor! na noge!

alguacil moški spol sodni sluga, policist, stražnik

tener más hambre que un alguacil imeti volčjo lakoto

alma ženski spol duša, duh, čustvo, notranjščina, srce; bitje, oseba; glavna stvar; nagib, razlog

alma atravesada, alma de Caín, alma de Judas trdosrčen človek
alma de cántaro bebček, bedak
alma de Dios dober človek, dobričina
alma en pena duša v vicah; nedružaben človek
alma del negocio pravi vzrok
amigo del alma najljubši prijatelj
como alma que lleva el diablo hitro (zbežati)
con alma z dušo, z ognjem
con el alma (y la vida) od srca rad
agradecer con el alma od srca se zahvaliti
dar (ali entregar) el alma izdihniti, umreti
dar el alma al diablo brezobzirno ravnati
echar el alma dušo izgubiti pri delu
echar(se) el alma a las espaldas uspavati svojo vest
estar con el alma en la boca, tener el alma en un hilo smrten strah imeti, do smrti se prestrašiti
hablar al alma brez ovinkov, naravnost govoriti
non tener alma brez srca biti, biti brezbrižen
eso me parte el alma srce se mi trga ob tem
pesarle a uno en el alma a/c od srca obžalovati
tener mucha alma ničesar se ne ustrašiti
tener el alma en la mano odkrito ravnati (govoriti)
tocarle a uno en el alma ganiti
tener el alma entre los dientes smrten strah občutiti
traer el alma en la boca biti zelo žalosten

amarra ženski spol vrv (za sidro), ladijska vrv; nabrzdnica za konja

amarras pl opora, protekcija
tener buenas amarras imeti močne zaščitnike

ancho moški spol širina

ancho de vía širina tira, širina kolotečine
darse uno tantas en ancho como en largo vso prostost imeti

ángel moški spol angel

ángel custodio, ángel tutelar angel varuh
tener ángel imeti prikupen značaj

ánimo moški spol duh; duša, čustvo, čud, mišljenje, misel, volja, namera; pogum

perder el ánimo, (de) caer de ánimo pogum izgubiti
cobrar ánimo pogum zbrati
estar en ánimo imeti voljo, hoteti
tener ánimo, hacer ánimo (de) nameravati
presencia de ánimo prisotnost duha
con ánimo de z namenom da
esparcir el ánimo razvedriti se
tener ánimos para biti zmožen za
¡ánimo! pogum!

apiadar pomilovati; zbujati sočutje

apiadarse (de) usmiljenje imeti (z), usmiliti se

arenga ženski spol (na)govor; nadležno govorjenje

echar una arenga imeti nagovor

arpa ženski spol harfa

tronar como arpa vieja beden in nenaden konec imeti

arraigo moški spol ukoreninjenje; zemljišče, nepremičnine

hombre de arraigo vpliven človek, veljak
tener arraigo imeti vpliv (moč)

arresto moški spol aretacija; zapor

tener arrestos pogum imeti

arte moški spol ženski spol umetnost, rokodelstvo, obrt, umetnina, umetnija, spretnost, ročnost, veščina; zvijača; na-, pri-prava; opreznost; znanost; ribja mreža

arte decorativo dekorativna umetnost
arte industrial umetna obrt
arte mágica čarovništvo, magija
arte poética poetika
obra de arte umetnina
por arte del diablo s hudičevo pomočjo
tener buen arte pameten biti
no tener arte ni parte nobenega opravka imeti z
artes liberales svobodne umetnosti
bellas artes lepe umetnosti
malas artes podla sredstva

bastón moški spol palica; vojskovodska palica

bastón de alpinista, bastón de montaña gorska palica
bastón (de) estoque palica meč
empuñar el bastón prevzeti (imeti) poveljstvo
meter el bastón (en) posredovati (v)

baza ženski spol vzetek (pri igri)

hacer baza napraviti vzetke (pri kartanju); srečo imeti v
meter baza v pogovor se vmešati
no dejar meter baza nikogar do besede ne pustiti
sentada esta baza recimo, da je (temu) tako
tener bien sentada su baza velik ugled uživati

bigote moški spol brk, brki

hombre de bigote značajen človek
reírse de alg. en sus bigotes komu v brk se smejati
tener bigotes trdno odločen biti, trden sklep imeti
no tiene malos bigotes (fam) ni napačna (ženska)

blanca ženski spol belka; ničla pri domini

no tener blanca niti prebite pare ne imeti
no importa una blanca ni počenega groša vredno
pagar blanca a blanca počasi odplač(ev)ati

boca ženski spol usta; gobec, smrček; okus v ustih; odprtina, luknja; ustje (reke); jašek, rov; proviant; ustnik (pri pihalih); vinski duh; blebetač

boca de escorpión opravljivec
boca de espuerta velika, široka usta
boca de fuego puška, strelno orožje
noche oscura como boca de lobo kot smola črna noč
boca de oro izvrsten govornik
boca de riego hidrant; vodovodna pipa
a boca ustno
a boca de invierno ob nastopu zime
a boca de jarro iz neposredne bližine (strel)
a pedir de boca, a qué quieres boca kot srce poželi
boca a boca med štirimi očmi, ustno
boca abajo na trebuhu (ležeč)
boca arriba na hrbtu (ležeč)
de boca en boca od ust do ust, javno
de manos a boca nenadoma, nepričakovano
¡de boca! prazne besede!
¡punto en boca! tiho!
callar la boca molčati
no se le cae de la boca govori vedno (kar naprej) o isti stvari
dice lo que se le viene a la boca na vsa usta pove, (kar misli)
no decir esta boca es mía nobene besede reči
estar pendiente de la boca de uno koga z veliko pozornostjo poslušati
guardar la boca biti zmeren v jedi in pijači; zamolčati, ne izblekniti
hablar por boca de otro delati po navodilih koga drugega
hacer boca zbuditi apetit
la boca se le hace agua sline se mu pocede
írse de boca uiti, pobegniti (konj); nepremišljeno govoriti
mentir con toda la boca v obraz lagati
poner la boca al viento ničesar jesti ne imeti
quitar a uno de la boca a/c komu nekaj z jezika sneti
quitárselo uno de la boca od ust si pritrgati, da drugemu damo
su boca es medida vaša želja je zame ukaz
tener buena boca imeti dober okus (vino)
torcer la boca usta zaviti, namrdniti se, nakremžiti se; nos vihati
traer a. siempre en la boca kar naprej o istem govoriti
en boca cerrada no entra(n) mosca(s) molčati je zlato
por la boca muere el pez škoda človeka spametuje
quien tiene boca, se equivoca motiti se je človeško
traer en bocas a uno koga skozi zobe vleči