Franja

irse oditi; uiti (beseda); poiti; umreti; izteči, izhlapeti; puščati (sod); spodrsniti (noga); pogrezniti se; strgati se

irse al cielo umreti
irse allá biti kos (komu)
¡vete a pasear (a paseo)! ¡vete a esparragar! pojdi k vragu!
irse a pique potopiti se (ladja)
irse de la mano iz roke pasti
irse de la memoria iz spomina uiti
se le han ido los pies spodrsnilo mu je, padel je (na tla)
irse muriendo hirati
irse los ojos por a/c hrepeneti po, zelo rad imeti

liebre ženski spol zajec; bojazljivec

(asado de) liebre zajčja pečenka
coger una liebre na obraz pasti
levantar la liebre (fig) prah dvigniti
donde menos se piensa, salta la liebre nepričakovane stvari se često dogajajo
caza de liebres lov na zajce

llamar (po)klicati, pozvati, povabiti; imenovati; potrkati, pozvoniti; zbuditi

llamar el apetito tek zbuditi
llamar la atención pritegniti pozornost, opozoriti
llamar atención zbuditi pozornost, v oči pasti
llamar a la central poklicati centralo
llamar a cuenta na odgovor klicati
llamar al escenario (gled) na oder klicati
llamar al médico poklicati zdravnika
llamar a la orden k redu pozvati
llamar con palmadas poklicati s ploskanjem (npr. natakarja)
llamar a la puerta potrkati na vrata
llamar en ayuda na pomoč (po)klicati
¡llaman! nekdo trka!
llamar dichoso a algn. blagrovati koga, koga za srečnega šteti
¿quién llama? kdo trka? kdo je tam (pri telefonu)?
llamarse imenovati se
¡esto se llama tener pega! to je pa res smola!

mano ženski spol roka; prgišče, polna pest; prednja noga živali, taca; slonov rilec; pisava; knjiga papirja (= 1/20 risa); plast, sloj; bat, tolkač; prva poteza pri šahu; spretnost; oblast, moč; pomoč

mano de almirez, mano de mortero tolkač v možnarju
mano de azotes batine, udarci
la mano derecha, mano diestra desna roka
a mano derecha na desni, na desno
la mano izquierda, mano siniestra, mano zurda leva roka
mano de jabón namiljenje perila
mano de obra delavec, dninar; mezda, plača, zaslužek
buena mano sreča
aparato de mano ročni fotografski aparat
carrito de mano ročni voziček
a una mano primerno, enako, v isti smeri vrtenja
mano a mano med štirimi očmi
mano sobre mano brezdelno, z rokami v žepu
a mano pri roki, v bližini; z roko; namenoma
a mano, bajo mano, (por) debajo de mano pod roko, skrivaj
a mano salva brez sleherne nevarnosti
a la mano z lahkoto
¡a la mano de Dios! zbogom!
si a mano viene morda, o priliki
de primera (segunda) mano iz prve (druge) roke (nakup)
en (de) propia mano lastnoročno
por su mano z lastno roko
abrir la mano radodaren biti; prizanesljiv biti
alargar la mano z odprto roko priskočiti na pomoč
alzar la mano groziti, pretiti
apretar la mano komu roko stisniti; pritiskati na kaj, siliti
bajar la mano popustiti v ceni
besar la mano poljubiti roko, priporočati se (posebno v pismih)
cargar la mano preveč zaračunati, preveč zabeliti, preobložiti, preobremeniti
cerrar la mano skop biti
dar mano a uno dati komu pooblastilo
dar la mano a uno komu pomagati
dar la última mano dokončati
dar de mano na cedilu pustiti
dar una mano a uno koga ošteti, pograjati, ukoriti
dejar de la mano u/c odreči se čemu, opustiti
echar mano a roko položiti na, seči po, zgrabiti
echar mano a la espada zgrabiti za meč
escribir a la mano po nareku pisati
estar mano sobre mano prekrižanih rok stati
ganar a uno por la mano koga prehiteti
irsele a uno la mano koga nehote suniti, udariti; prekoračiti mejo
una mano lava la otra roka roko umiva
matar a mano airada umoriti
meter mano de la espada meč izvleči (potegniti)
meter la mano imeti svoj dobiček (pri)
meter mano a a/c lotiti se česa
pedir la mano (de una señorita) prositi za roko, snubiti (mladenko)
poner mano(s) a la obra lotiti se dela
tener mano con uno imeti vpliv na koga
tener buena mano spreten biti, srečo imeti, srečno roko imeti
tener de su mano (a) na koga lahko računati
tener a la mano pri roki imeti
tener mucha mano izquierda biti zelo premeten
untar la mano podkupiti
venir a la mano, a las manos v naročje pasti (nepričakovana sreča)
si a mano viene morda, o priliki
manos limpias poštenost
corto de manos neokreten
jugador de manos slepar
silla de manos nosilni stol, nosilnica
comerse las manos tras pohlepen biti na
darse a manos popustiti
dar de manos na obraz pasti
dar en manos de alg. komu v roke pasti
darse las manos podati si roke, spraviti se
estar con las manos en la masa biti pri delu
irse (venirse, volverse) con las manos vacías praznih rok oditi (priti, vrniti se), imeti neuspeh
llegar (venir) a las manos spopasti se, spoprijeti se
mirar a uno (a) las manos komu na prste gledati, oprezovati za kom
quedarse soplando las manos biti prevaran v svojih upih
retorcerse las manos roke viti
tener muchas manos zelo spreten biti
tocar a cuatro manos (g.) stiriročno igrati
a manos llenas zelo radodarno, bogato, v obilju
con las manos cruzadas prekrižanih rok, brezdelno
de manos a boca nenadoma, nepričakovano
¡manos a la obra! na delo!

nalga ženski spol zadnjica

dar de nalgas pasti na zadnjico

nariz ženski spol (množina: -ces) nos; voh

nariz aguileña orlovski (rimski) nos
nariz griega grški nos
nariz chata ploščat nos
nariz arremangada, nariz respingona zavihan nos
nariz torcida kriv nos
dar de narices na nos pasti
dejar a uno con un palmo de narizes pustiti koga oditi z dolgim nosom
hablar por las narizes skoz nos govoriti, nosljati
hacer un palmo de narizes, hacer las narizes a alg. komu osle pokazati
meter las narizes en vtikati nos v
romper las narizes komu nos razbiti
torcer las narizes nos vihati
no ver más allá de sus narizes ne videti ped pred nosom; bedast biti
¡nariz! še v sanjah ne!

ojo moški spol oko, vid; obraz; uho, ušesce (šivanje); petlja; previdnost

ojo de águila orlovsko oko
ojo de besugo škilasto oko
ojo de cristal stekleno oko
¡(mucho) ojo! pozor! previdno!
ojo alerta previdno
a ojo na slepo
cerrar el ojo umreti
echar mal de ojo (a) s pogledom uročiti
mirar a alg. ojo a ojo upreti oči v koga
ser el ojo derecho (de) biti komu zenica v očesu, biti komu desna roka
¡mis ojos! srček moj!
ojos hundidos vdrte oči
ojos oblicuos, rasgados poševne oči, oči z ozko odprtino
ojos saltones velike izbuljene oči
cuatro ojos očalarji
a cuatro ojos med štirimi očmi
a ojos vistos očitno, očividno, vidno
a cierra ojos, a ojos cerrados slepo
le bailan los ojos on je živahen, vesel je življenja
cerrarle a uno los ojos komu oči zatisniti (ob smrtni uri)
clavar los ojos (en) zapičiti oči (v)
comer con los ojos zelo izbirčen biti pri jedi
dar de ojos na obraz pasti
dar en los ojos v oči pasti
írsele a uno los ojos tras u/c pohlepno kaj želeti
meter por los ojos s silo vsiliti
no pegar el ojo, los ojos ne zatisniti očesa, ne spati
poner los ojos vzljubiti
poner los ojos en blanco oči zavijati, pobesneti
no quitar los ojos ne izgubiti iz oči
revolver los ojos oči zavijati (od jeze)
sacar los ojos (a) komu oči izpraskati, komu velike izdatke povzročiti
eso salta a los ojos to je očitno
torcer, volver los ojos oči zavijati
volver los ojos en oči upreti v
enamorado hasta los ojos do ušes zaljubljen
ojos que no ven, corazón que no siente iz vida, iz srca

perder [-ie-] izgubiti, priti ob (kaj), zapraviti, poškodovati, uničiti

perder el aliento ob sapo priti
perder una batalla izgubiti bitko
perder el curso pasti (v šoli), ne napraviti izpita
perder la gordura, perder las carnes shujšati
perder la ocasión zamuditi priliko
perder el enlace, el tren zamuditi zvezo, vlak
perder terreno nazaj priti
llevar las de perder kratko potegniti, izgubiti
perder de vista izgubiti iz vida
no perder la sangre fría ostati hladnokrven
vender perdiendo proda(ja)ti z izgubo
perderse izgubiti se, propasti, pokvariti se (živila); postati neraben; zaiti; izgubiti nit (v govoru); razbiti se (ladja); slepo se vdati (pregrehi); gl izgubiti takt
¿qué se te ha perdido aquí? kaj pa iščeš tu?

plano raven; gladek; ploščat

de plano naravnost, brez ceremonij
caer de plano pasti po vsej svoji dolžini

plomo moški spol svinec; svinčnik; svinčnica na ribiški mreži; svinčen pečat, plomba

fundición de plomo topilnica svinca
a plomo navpično
andar (ali ir) con pies de plomo preudarno in previdno se lotiti dela
caer a plomo pasti po vsej svoji dolžini
el sol caía a plomo bila je žgoča vročina

postrar na tla vreči; ukloniti, ponižati; oslabiti, močvzeti

postrarse na tla se vreči, na kolena pasti; oslabeti, moči izgubiti

pozo moški spol vodnjak; globoka jama; jašek; prevrtina; posoda za ribe, ribnjača; glob(oč)ina, brezno

pozo artesiano artezijski vodnjak
pozo de mina rudnik
pozo maestro glavni jašek
pozo de petróleo petrolejski vrelec
agua de pozo studenčnica
brocal (ali revestimiento) del pozo obloga vodnjaka
caer en pozo pasti v pozabo, pozabiti se

prisionero moški spol ujetnik

prisionero de guerra vojni ujetnik
darse prisionero predati se v ujetništvo
hacer prisionero (a) ujeti
quedar prisionero pasti v ujetništvo, ujet biti

quedar pre-, za-ostati, ostati; obstajati, nahajati se

quedar atrás zaostati
quedar bien (mal) dobro (slabo) odrezati se (pri poslu); dobro (slabo) pristajati (obleka)
quedar huérfano osiroteti
quedar muerto na mestu mrtev ostati
quedar viudo ovdoveti
todo queda como antes vse ostane pri starem
quedomos iguales smo bot
no te quede duda que... bodi prepričan, da ...
quedar debiendo ostati dolžan
queda entendido que... samo po sebi se razume, da ...
le quedaría muy reconocido bil bi Vam zelo hvaležen
quedó condenado a bil je obsojen na
según queda dicho kot rečeno
quedar impuesto de biti na tekočem o
quedé absorto (fig) onemel sem
no quedar a deber nada ničesar ne ostati dolžan
¡quede V. con Dios! zbogom!
quedar de más preostati
quedar de pie obstati, ustaviti se
quedamos de V. afmos. y S.S. ostajamo z odličnim spoštovanjem (zaključek pisma)
quedar en a/c zediniti se o
quedamos en ello ostanemo pri tem; velja!
¿en qué quedamos? pri čem smo? kako je s stvarjo?
quedar en vigor veljati, biti (ostati) v veljavi
la duda queda en pie dvom obstaja
quedar en el sitio pasti na polju slave
quedar por alg. jamčiti, porok biti za koga
quedar por pagar ostati neplačan
eso queda por mí to moram še opraviti
por mí no quedará jaz bom že svoje naredil
no guedará por eso to ni nobena zapreka; zaradi tega bo vseeno narejeno
¡por mi que no quede! zaradi mene ste lahko brez skrbi!

red ženski spol mreža, omrežje; mrežasta tkanina

red de alambre žična mreža
red de araña pajčevina
red de arrastre, red barredera vlečna mreža
red de carreteras cestno omrežje
red de ferrocarriles železniško omrežje
red de pescar ribiška mreža
red telefónica telefonsko omrežje
caer en la red pasti v mrežo (past)
cercar de redes omrežiti

redondo okrogel, zaokrožen, okroglast, obel; popoln, dovršen; jasen; ameriška španščina pravičen, pošten; sijajen; donosen

en redondo naokoli; jasno in točno
en suma redonda, en cifras redondas v zaokroženi vsoti
en redondo, no (pop) nikakor ne!
con los ojos muy redondos z izbuljenimi očmi
caer(se) redondo pasti v vsej svoji dolžini; onemeti
dar vueltas en redondo vrteti
hacer un negocio redondo napraviti dobro kupčijo, dobro se odrezati, srečo imeti
negarse en redondo gladko odbiti

renglón moški spol vrsta, red; sestavina; postavka; trgovski artikel

a renglón seguido (fig) takoj nato, nemudoma, brez odloga
dejar entre renglones (fig) pozabiti, ne se spomniti na
escribir unos (ali cuatro) reglones napisati par vrstic
leer entre reglones med vrsticami brati
quedarse entre reglones v pozabo pasti, pozabljen biti

rodar [-ue-] kotaliti (se), (pre)valiti (se), vrteti se; drdrati na kolesih; močno teči (solze); poteči, miniti; zgoditi se; kolebati, bloditi

rodar por alg. vse za koga napraviti
rodar por la cabeza po glavi iti
rodar por el mundo prepotovati svet
echarlo todo a rodar vse k vragu poslati
rodar por tierra na tla pasti
bajar rodando skotaliti se nizdol
rodar en torno de vrteti se okrog
hacer rodar v tek spraviti, zagnati, sprožiti
la empresa fué a rodar podjetje je propadlo
echar a rodar la vergüenza izgubiti vsak sram
¡ruede la bola! naj gre, kot hoče!

rodilla ženski spol koleno; svitek na glavi (za nošenje bremen); cunja za pomivanje ali brisanje

a media rodilla pol kleče
caer de rodillas na kolena pasti
de rodillas na kolenih
doblar (ali hincar) la rodilla koleno upogniti; ponižati se
hincar la rodilla, hincarse de rodillas poklekniti
subirse a las rodillas (de) komu v naročje zlesti

rosca ženski spol vijak; vzvoj ali navoj vijaka; vitje (zvijanje) kače; presta

hacer la rosca (a) meriti na kaj; fig dvoriti (ženski)
hacerse rosca, hacer la rosca v zvitek se zviti (pes ipd.); krožiti (ptič); pop spati
pasado de rosca (pop) prismojen, trčen
tirarse una rosca pasti (v šoli)