Franja

jaque moški spol šah (igra); bahač, širokoustnež

dar jaque šah dati (napovedati)
poner jaque mate matirati v šahu
tener en jaque držati v šahu
jaque (y) mate šah mat
¡jaque a la reina! šeh! šah kraljici!

juego moški spol igra, zabava, razvedrilo; šala, igračkanje; igralska beznica; otroška igra; kvartanje; garnitura; tek stroja

juego de ajedrez (igra) šah
juego (por) alto visoka igra (pri nogometu)
juego de azar hazardna igra
juego de baño oprava kopalnice
juego de bolos kegljanje
juego de botones garnitura gumbov
juego de café servis za kavo
juego de cartas (de naipes) kvartanje
juego de compadres kamarila, tajen sporazum
juego de damas (igra) dama
juego de envite hazardna igra
juego de interés igra za denar
juego de lotería loterija
juego de luces igra svetlobe
juego de la mano zapestje
juego de manos slepilna igra, rokohitrstvo
juego de novia nevestina bala
juego de palabras besedna igra
juego de pelota baskovska igra z žogo; nogomet
juego de pasa pasa rokohitrstvo, slepilna igra
juego de porcelana garnitura porcelana
juego raso nizka igra (pri nogometu)
juego de ruleta igra z ruleto
juego de sociedad družabna igra
juego de tazas garnitura skodelic
juego de trucos biljard
juego de vocablos (de voces) besedna igra
te conozco (te veo), el juego sem te spregledal, te (dobro) poznam
dar mucho juego dati mnogo posla
no dejar entrar en juego komu ne pustiti, da se uveljavi
por juego za šalo
juegos náuticos vodnošportna prireditev
hacer juegos malabares žonglirati

lavar umiti, (o)prati, pomiti; očistiti; pobeliti

lavar la cara a alg. koga hinavsko hvaliti, komu kaditi
lavar con tinta china tuširati
dar a lavar, hacer lavar dati v perilo
me lavo las manos umijem si roke v nedolžnosti
lavarse umiti se

lista ženski spol trak; proga; seznam, lista

lista de abonados al teléfono telefonski imenik
lista de bajas (voj) seznam izgub
lista de correos poštno ležeče
lista de platos jedilni list, jedilnik
lista de precios cenik
lista de socios seznam članov
lista de sorteo seznam dobitnikov (izžrebancev)
en lista poštno ležeč (pismo)
pasar lista dati krožiti preenčno listo, klicati (po imenih) navzoče
paño a listas progasto blago

lugar moški spol kraj, mesto, prostor; sedež (v vozu); položaj, čin; vas, naselje; bivališče; povod

lugar de destino namembni kraj
lugar excusado, lugar común stranišče
de(l) nacimiento, lugar natal rojstni kraj
lugar del sello mesto pečata
(L.S.); composición de lugar alibi
nombre de(l) lugar krajevno ime
en lugar de namesto
en primer lugar prvič, na prvem mestu
en segundo lugar drugič, na drugem mestu
dar lugar dati prostor (mesto); dati povod, dopustiti
estar en su lugar umesten biti
estar fuera de lugar neumesten biti
hacer lugar prostor napraviti, ogniti se
hacerse lugar preriniti se; odlikovati se z uslugami
poner en su lugar na svoje (pravo) mesto postaviti
póngase V. en mi lugar postavite se v moj položaj
yo en su lugar... jaz na Vašem mestu ...
los santos lugares sveta dežela, Palestina
tener lugar vršiti se

lumbre ženski spol ogenj, žerjavica, plamen; luč, svetloba; strešno okno; sijaj, blesk; jasnost; pojasnilo; prosvetljenstvo

piedra de lumbre kresilni kamen
al amor de la lumbre pri peči
ni por lumbre še v sanjah ne
dar lumbre dati ogenj (kadilcu)
es la lumbre de mis ojos ljubim ga kot zenico svojega očesa
echar lumbre ogenj sipati
pedir lumbre prositi za ogenj (kadilec)
sin dar más lumbres brez nadaljnjih pojasnil

luz (množina: luces) ženski spol luč, svetloba; svetilka; sijaj, blesk; žarenje, izžarevanje; pamet, razum; pojasnilo

luz de Bengala bengalični ogenj
la luz del dia dnevna svetloba
con luz diurna pri dnevni luči
luz eléctrica električna luč; obločnica
luz de magnesia magnezijeva luč
luz relámpago (fot) bliščica
gusano de luz kresnica
media luz somrak
rayo de luz svetlobni žarek
a primera luz, a las primeras luces pri prvem dnevnem svitu
el siglo de las luces moderna doba
apagar la luz ugasniti luč
dar luz osvetliti; prosvetliti
dar a luz roditi, na svetlo dati, izdati (knjigo)
dar (encender la) luz prižgati; vključiti
no dar luz izjaloviti se
hacer luz en pojasniti
sacar a luz na svetlo prinesti, izdati (knjigo)
salir a luz iziti (knjiga)
ver la luz na svetlo priti, iziti (knjiga)
luces pl talent, nadarjenost, znanje
hombre de pocas (cortas) luces duševno omejen človek
honrado a todas luces zelo pošten, pravičen
traje de luces torerovska obleka
a todas luces povsod; za vse primere; v vsakem oziru
entre dos luces v somraku; vinjen, v »rožicah«

mano ženski spol roka; prgišče, polna pest; prednja noga živali, taca; slonov rilec; pisava; knjiga papirja (= 1/20 risa); plast, sloj; bat, tolkač; prva poteza pri šahu; spretnost; oblast, moč; pomoč

mano de almirez, mano de mortero tolkač v možnarju
mano de azotes batine, udarci
la mano derecha, mano diestra desna roka
a mano derecha na desni, na desno
la mano izquierda, mano siniestra, mano zurda leva roka
mano de jabón namiljenje perila
mano de obra delavec, dninar; mezda, plača, zaslužek
buena mano sreča
aparato de mano ročni fotografski aparat
carrito de mano ročni voziček
a una mano primerno, enako, v isti smeri vrtenja
mano a mano med štirimi očmi
mano sobre mano brezdelno, z rokami v žepu
a mano pri roki, v bližini; z roko; namenoma
a mano, bajo mano, (por) debajo de mano pod roko, skrivaj
a mano salva brez sleherne nevarnosti
a la mano z lahkoto
¡a la mano de Dios! zbogom!
si a mano viene morda, o priliki
de primera (segunda) mano iz prve (druge) roke (nakup)
en (de) propia mano lastnoročno
por su mano z lastno roko
abrir la mano radodaren biti; prizanesljiv biti
alargar la mano z odprto roko priskočiti na pomoč
alzar la mano groziti, pretiti
apretar la mano komu roko stisniti; pritiskati na kaj, siliti
bajar la mano popustiti v ceni
besar la mano poljubiti roko, priporočati se (posebno v pismih)
cargar la mano preveč zaračunati, preveč zabeliti, preobložiti, preobremeniti
cerrar la mano skop biti
dar mano a uno dati komu pooblastilo
dar la mano a uno komu pomagati
dar la última mano dokončati
dar de mano na cedilu pustiti
dar una mano a uno koga ošteti, pograjati, ukoriti
dejar de la mano u/c odreči se čemu, opustiti
echar mano a roko položiti na, seči po, zgrabiti
echar mano a la espada zgrabiti za meč
escribir a la mano po nareku pisati
estar mano sobre mano prekrižanih rok stati
ganar a uno por la mano koga prehiteti
irsele a uno la mano koga nehote suniti, udariti; prekoračiti mejo
una mano lava la otra roka roko umiva
matar a mano airada umoriti
meter mano de la espada meč izvleči (potegniti)
meter la mano imeti svoj dobiček (pri)
meter mano a a/c lotiti se česa
pedir la mano (de una señorita) prositi za roko, snubiti (mladenko)
poner mano(s) a la obra lotiti se dela
tener mano con uno imeti vpliv na koga
tener buena mano spreten biti, srečo imeti, srečno roko imeti
tener de su mano (a) na koga lahko računati
tener a la mano pri roki imeti
tener mucha mano izquierda biti zelo premeten
untar la mano podkupiti
venir a la mano, a las manos v naročje pasti (nepričakovana sreča)
si a mano viene morda, o priliki
manos limpias poštenost
corto de manos neokreten
jugador de manos slepar
silla de manos nosilni stol, nosilnica
comerse las manos tras pohlepen biti na
darse a manos popustiti
dar de manos na obraz pasti
dar en manos de alg. komu v roke pasti
darse las manos podati si roke, spraviti se
estar con las manos en la masa biti pri delu
irse (venirse, volverse) con las manos vacías praznih rok oditi (priti, vrniti se), imeti neuspeh
llegar (venir) a las manos spopasti se, spoprijeti se
mirar a uno (a) las manos komu na prste gledati, oprezovati za kom
quedarse soplando las manos biti prevaran v svojih upih
retorcerse las manos roke viti
tener muchas manos zelo spreten biti
tocar a cuatro manos (g.) stiriročno igrati
a manos llenas zelo radodarno, bogato, v obilju
con las manos cruzadas prekrižanih rok, brezdelno
de manos a boca nenadoma, nepričakovano
¡manos a la obra! na delo!

marco moški spol okvir

poner eu un marco v okvir dati

margen moški/ženski spol rob; (rečni) breg; meja

victoria con escaso margen (šp) tesna zmaga
dar margen povod dati, priložnost dati
dejar un margen dati priliko (čas); dobiček prinesti

mate moški spol mat (pri šahu)

dar mate šah dati ali napovedati
hacer mate matirati

médico zdravniški

médico m zdravnik
ciencias médicas medicina, zdravilstvo
médico de cabecera telesni (domači) zdravnik
médico de cámara kraljevi telesni zdravnik
médico de consulta posvetovalni (pritegnjeni) zdravnik
médico del distrito okrožni zdravnik
médico ginecólogo, médico de enfermedades de la mujer zdravnik za ženske bolezni, ginekolog
médico de estado mayor štabni zdravnik
médico forense sodni zdravnik
el médico del hogar hišni zdravnik (knjiga)
médico (en) jefe, primer médico primarij, višji zdravnik
médico militar vojaški zdravnik
médico sin visitas zdravnik brez klientele
mal médico doktor skaza, mazač
hacerse examinar (auscultar) por el médico dati se zdravniško pregledati

mérito moški spol zasluga, zaslužnost; vrednost; notranja vsebina

de mérito omembe vreden
cuadro de mérito odlična slika, umetnina
obra de mérito zaslužno dejanje
dar mérito a dati povod za
de que se ha hecho mérito zgoraj omenjeno
hacer méritos uslužnega se izkazati
eso no le quita mérito to ne zmanjšuje njegovih zaslug (njegove zaslužnosti, vrednosti)

monumento moški spol spomenik

monumento funerario nagrobni spomenik
declarar monumento nacional pod spomeniško varstvo dati (znamenitosti)
los monumentos de una ciudad znamenitosti mesta

mote moški spol geslo, moto; vzdevek

poner (sacar) mote a alg. komu vzdevek dati

motivo moški spol vzrok, povod, nagib, motiv

con motivo de zaradi, glede
con mayor motivo cuando... toliko bolj, ker
de motivo propio, de su motivo iz lastnega nagiba, sam od sebe
por este motivo iz tega razloga
por cuyo motivo zaradi česar
sin motivo brez vzroka, neutemeljen(o)
carecer de motivo biti neutemeljen, neupravičen
dar motivo (a) dati povod (za)
alegar motivos (para) iskati izgovore (za)
por los motivos expuestos navedenih razlogov

negar [-ie-, g/gu] zanikati, (za)tajiti; odkloniti, odreči

negar con la cabeza odkimati
negarse upirati se, dati odklonilen odgovor
no se puede negar que treba je priznati, da ...

nombre moški spol ime, imenovanje; krstno ime; dober glas, sloves; vzdevek; slovničen izraz samostalnik

nombre adjetivo pridevnik
nombre de pila krstno ime
nombre propio lastno ime
nombre sustantivo samostalnik
nombre y apellido ime in priimek
obro en su nombre delam v njegovem imenu
poner nombre dati ime
conocer de nombre poznati po imenu
dar el nombre (a) imenovati; voj povedati geslo
su conducta no tiene nombre njegovo vedenje je skrajno nevredno
por nombre N. imenovan N., po imenu N.

ocasión ženski spol prilika, priložnost, ugoden čas; povod

con ocasión de o priliki, ob, zaradi
de ocasión antikvaričen, že rabljen
compra de ocasión priložnosten nakup
discurso de ocasión priložnosten govor
libreria de ocasión antikvariat
en esta ocasión ob tej priliki
en aquella ocasión tedaj, ob tistem času
en (ali a) la primera ocasión ob prvi prtliki
en ocasiónes priložnostno, tu pa tam
aprovechar la ocasión izkoristiti priložnost
asir (coger, tomar) la ocasión por la melena, por los cabellos popasti priliko
dar ocasión (a) dati povod (za)
perder la ocasión zamuditi priliko
tomar ocasión (para) (kot) povod vzeti; izkoristiti (za)
si se presenta la ocasión o priliki
tener ocasión de censura imeti povod za grajo
a la ocasión la pintan calva treba je pograbiti priliko
la ocasión hace al ladrón prilika naredi tatu

oficio moški spol služba; poklic; obrt; urad; prošnja, predlog, ponudba; (uraden) dopis

oficio de difuntos maša zadušnica
oficio solemne vélika maša
hacer su oficio storiti svojo dolžnost
Santo Oficio inkvizicijsko sodišče, inkvizicija
aprender un oficio učiti se obrti
ejercer un oficio izvrševati obrt
poner a oficio dati v uk
de oficio, por oficio službeno, uradno
defensor de oficio uradni branilec
oficios pl uradna sporočila
hacer buenos oficios dobro služiti