Franja

ἀφνειός 2 ἀφνεός 3 (ἄφενος) ep. poet. bogat, premožen τινός.

δύναμαι d. p. [δύνασαι itd., fut. δυνήσομαι, aor. ἐδυνήθην in ἐδυνάσθην, pf. δεδύνημαι; praes. 2 sg. δύνῃ, impf. 2 sg. ἐδύνω; ep. aor. ἐδυνήσατο; ion. pr. ind. 3 pl. δυνέαται, impf. 3 pl. ἐδυνέατο] 1. o osebah: a) morem, zmorem, premorem, mogoče mi je, sem zmožen; b) imam moč, sem vpliven, imam vpliv; aor. dospem do moči ali veljave; sem premožen, veljam; μέγα δύναμαι veliko premorem, μέγιστον δύναμαι imam največji vpliv, μέγα δυνάμενος zelo vpliven, bogat, premožen, οἱ δυνάμενοι mogočniki, bogatini, veljaki; μάλιστα δύναμαι παρά τινι imam pri kom mnogo vpliva; οὐ δύναμαι, μὴ (οὐ) πείθεσθαι ne morem drugače, nego da ubogam; s sup. in ὡς kolikor je mogoče, kar največ ὡς ἂν δύνηται πλείστους, ὡς ἐδύνατο τάχιστα = quam celerrime potuit, kar najbrž; ὅτι δύναιτο, ὅσον δυνάμεθα po svojih močeh; c) odločim se, hočem z inf. 2. o stvareh: a) vreden sem, veljam, znašam ὁ σίγλος δύναται ἑπτὰ ὀβολούς; b) značim, pomenim, namerjam τοῦτο, οὐδὲν ἄλλο. 3. impers. δύναται mogoče je, τοῖσι Σταρτιήτῃσι καλλιρῆσαι θυομένοισι οὐκ ἐδύνατο žrtve niso hotele (imele) biti ugodne.

δυνατός 3 (adi. verb. od δύναμαι) 1. act. zmožen a) močan, krepak, čvrst, jak, τινί na (v) čem, δυνατὸς γίγνομαι, εἰμί morem; b) sposoben, spreten, pripraven, vešč, izveden z inf.; c) mogočen, vpliven, ugleden, plemenit; οἱ δυνατοί boljarji, plemenitniki, lat. optimates; χρήμασιν δυνατός premožen. 2. pass. mogoč, močen, δυνατόν ἐστι z inf. ali aee. c. inf., εἰς, κατὰ τὸ δυνατόν, ἐκ τῶν δυνατῶν, ἀπὸ τοῦ δυνατοῦ po možnosti, po močeh; ὡς (ᾗ, ὅσον) δυνατόν s sup. kolikor je mogoče, kar; ὁδὸς δυνατὴ πορεύεσθαι hoden, zložen. – τὸ δυνατόν možnost, moč, τὰ δυνατά kar je mogoče, kar se da izvršiti. – adv. δυνατῶς zelo, močno, δυνατῶς ἔχει možno, mogoče je, sme se.

εὐδαιμονέω (εὐ-δαίμων) sem srečen ali premožen; imam v čem srečo τί.

εὐ-δαίμων 2 (= ki ima dobrega demona; prim. slov. angel varuh in Pl. Fed. 197 d) 1. srečen, blažen, oblagodarjen, τινός zaradi česa, τὸ εὔδαιμον sreča. 2. a) premožen, bogat, οἱ εὐδαίμονες bogatini, τὰ εὐδαίμονα bogastvo; b) o krajih: rodoviten, cvetoč. – comp. -μονέστερος, sup. -έστατος. – adv. εὐδαιμόνως (comp. εὐδαιμονέστερον) blaženo, srečno.

εὐ-ηφενής 2 (ἄφενος) ep. zelo premožen, bogat.

εὔ-ολβος 2 zelo srečen ali zelo premožen.

εὐπορέω (εὔ-πορος) [augm. ηὐ in εὐ] 1. intr. obilujem, dobro izhajam, imam obilo česa τινός, živim v izobilju, imam zalogo česa, sem premožen ἀπό τινος, morem, znam (kaj izvršiti ali odgovoriti); καθὼς ηὐπορεῖτο τις vsak po svojem premoženju NT, πόλεμος εὐπορεῖ dobiva potrebna sredstva, je dobro preskrbljena. 2. trans. pridobivam, pribavljam (si kaj), pridem do česa.

εὔ-πορος 2 (πείρω) 1. kjer se lahko hodi, dostopen, hodljiv, udoben, gladek, izvršljiv, ugoden, lahek, εὔπορόν ἐστι lahko je. 2. a) premožen, bogat ἄνθρωπος; b) spreten, pameten, vešč πρός τι; πόλις τοῖς πᾶσιν εὐπορωτάτη z vsem dobro preskrbljeno mesto. – adv. εὐπόρως lahko, εὐπόρως ἔχω πάντα imam vsega v izobilju, εὐπορώτερον ἔχω τοῦτ' ἀποκρίνασθαι na to laže odgovorim.

κτηματικός 3 premožen.

λιπαρός 3 (λῑ́πα) 1. masten, od masti se sveteč, z oljem namazan, (po)maziljen; pren. svetel, bliščeč, blesteč, bel, sijajen, krasen, lep. 2. rodoviten, ploden; radodaren, obilen, bogat, premožen, dobrorejen λιπαροὶ τρεφόμενοι, γῆρας udoben, prijeten.

μάκαρ, αρος, fem. μάκαιρα, sup. μακάρτατος, v prozi vzpor. obl. μακάριος 3 (sup. μακαριώτατος) 1. premožen, imovit, bogat. 2. srečen, blažen, οἱ μάκαρες blaženi, nebeščani, pokojniki; μακάρων νῆσοι otoki blaženih, kjer stanujejo duše umrlih junakov; ὦ μακάριε dragi moj (ali ironično: oj ti nedolžna duša).

ὄλβιος 3 (ὄλβος) oblagodarjen, srečen, blažen, bogat, premožen, sijajen, τὰ ὄλβια velika sreča, blagoslov, τὰ ὀλβιώτατα največja sreča; ὄλβια ζάω živim v blagostanju.

παχύς 3 ep. [Et. idevr. bhn̥g'hú-s. – Obl. comp. παχύτερος in πάσσων, sup. παχύτατος in πάχιστος]. πάχετος 3 1. debel, rejen, mesnat, močen, težek, masten, obširen, trden, gost, αἷμα strjena kri; subst. ὁ mastnjak. 2. bogat, premožen, οἱ παχεῖς bogataši. 3. top(oglav), neumen, neotesan, zarobljen, sirov.

πῑ́ων, ὁ, ἡ, neutr. πῖον, gen. πίονος, fem. πίειρα [Et. iz πίϝων gl. πῖαρ. – comp. πιότερος, sup. πιότατος] 1. tolst, rejen, debel, masten, smolnat δρῦς. 2. rodoviten. 3. premožen, obilen, bogat.

πλούσιος 3 (πλοῦτος) bogat, imovit, premožen, imeniten, plemenit, mogočen, obilen.

πλουτέω (πλοῦτος) sem bogat (premožen).

πολύ-κληρος 2 ep. z veliko dedščino, premožen, zelo bogat.

πολυ-κτήμων 2 (κτῆμα) bogat, premožen.

πολυ-πᾱ́μων¹ 2 (πᾶμα) ep. zelo premožen, velebogat.