Franja

μηχανάω, nav. d. m. μηχανάομαι, ion. -έομαι [fut. μηχανήσομαι, aor. ἐμηχανησάμην, pf. μεμηχάνημαι (tudi s pas. pom.), adi. verb. μηχανητέον; ep. pr. opt. 3 sg. μηχανόῳτο, pt. μηχανόωντας, impf. 3 pl. μηχανόωντο; ion. opt. 3 pl. μηχανῴατο; pt. μηχανεόμενος] 1. (zvijačno) si kaj izmislim, zasnujem, spletkarim, mislim na kaj, trudim se, prizadevam si, namerjam, kujem naklepe, (posebno o zavratnih in sovražnih naklepih) κακά, ἀτάσθαλα, τινί, ἐπί τινι, τὰ ἔχθιστα, ἔς τινα, οὐδὲν καινὸν ἐπί τινα. 2. umetno izdelam, modro napravim, τεῖχος zidam, λαγόν umetno pripravim, εἴσβασιν poskušam vdreti (v svetišče); zvito izvršim, pribavim si kaj ταῦτα, πᾶν delam z vsemi silami na kaj, uporabim vsa sredstva; storim, delam ταῦτα, iznajdem δύναμιν εἰς σωτηρίαν; pass. μεμηχάνηται τοὖργον moje delo je dovršeno, ἐξ ἀδίκου μεμηχανημένον krivično pridobljeno. 3. povzročim, vzbujam γέλωτα.

μηχανή, ἡ, dor. μᾱχανά (μῆχος), μηχάνημα, ατος, τό (μηχανάω) 1. umetna naprava, priprava, orodje, oblegalni stroj, priprava ali stroj na gledališkem odru. 2. pripomoček, sredstvo, zvijača, naklep, spletke, μηχανὰς πλέκω kujem načrte, spletkarim; modra iznajdba (uredba), možnost, premoč, nasvet, način; τίς μηχανή kako je mogoče? οὐδεμία γὰρ μηχανή nikakor ni mogoče, πάσῃ τέχνῃ καὶ μηχανῇ z vsemi sredstvi, na vsak način, μηδεμιῇ μηχανῇ na noben način, nikakor ne.

Μίλητος, ἡ 1. mesto v Joniji. 2. mesto na Kreti. – adi. Μιλήσιος 3; preb. οἱ Μιλήσιοι.

μιμνῄσκω [Et. iz μιμνηίσκω, ajol. μιμναίσκω iz menēi-, lat. reminiscitur, aor. men; gl. μαίνομαι. – Obl. fut. μνήσω, dor. ἔμνησα, pass. pf. μέμνημαι, cj. μεμνῶμαι, -ώμεθα, opt. μεμνῄμην, -ῇο, -ῇτο ali μεμνῴμην, -ῷο, -ῷτο, fut. 3 μεμνήσομαι; aor. ἐμνήσθην, fut. μνησθήσομαι, ep. poet. fut. med. μνήσομαι, aor. ἐμνησάμην, iterat. μνησάσκετο; pf. ind. 2 sg. μέμνηαι, μέμνῃ, opt. 3 sg. μεμνέῳτο; ion. pf. imp. 2 sg. μέμνεο, plpf. 3 pl. ἐμεμνέατο]. 1. act. spominjam, opominjam, τινά τινος koga česa. 2. med. in pass. a) spominjam se, mislim na χάρμης, δαιτός, θούριδος ἀλκής mislim na odpor, ἀμφί τινι, περί τινος, ὅτι, Τυδέα, τόδε ἔργον; s pt. in inf.: μέμνημαι ἀκούσας σου spominjam se, da sem te slišal, μεμνήσθω ἀνὴρ ἀγαθὸς εἶναι naj pazi, da bo vrl mož, μέμνησθέ μοι μὴ θορυβεῖν glejte, da mi ne razgrajate; μέμνηντο ἀεὶ ἀλεξέμεναι vedno so mislili odvračati; pf. μέμνημαι (vedno s prez. pom.) spominjam se, imam v spominu, pomnim, pazim ἀφ' οὗ Ἕλληνες μέμνηνται odkar pomnijo Heleni; b) gledam na, skrbim za kaj μεμνέῳτο δρόμου; c) omenjam koga, govorim o kom, sporočam, predlagam τινός, τί, περί, ὑπέρ τινος; τῶν νῦν μοι μνῆσαι to mi sporoči, οὐδ' ἂν ἐμνήσθην ποτέ nikoli bi ne bila tega omenila; d) pass. ἐμνήσθην spomnili so se na me NT.

Μῑνῴα, ion. -ώη, ἡ 1. mesto na Siciliji. 2. otok pri Megari.

Μίνως, ωος, ω ὁ [acc. Μίνωα, ω, ων] Zevsov in Evropin sin, kralj in zakonodajalec na Kreti.

μιστύλλω ep. razsekam, razdelim na kose, razkosam.

μιτρη-φόρος 2 (φέρω) ion. ki nosi mitro na glavi, opleten z mitro (šapeljem).

μνεία, ἡ (μνάομαι) spomin (misel) na kaj τινός, μνείαν ποιοῦμαι (περί) τινος omenjam kaj, spominjam se, μνείαν ἔχω spominjam se NT.

μνήμη, ἡ (μνάομαι) spomin, pomnjenje, spominek, ἀπὸ μνήμης iz spomina, μνήμη γίγνεταί τινος spominja se kdo česa, μνήμην ἔχω τινός spominjam se; μνήμην ποιοῦμαί τινος omenjam kaj, μνήμην πάντων ἀνθρώπων ἐπασκέω gojim spomin na vse ljudi, bavim se z zgodovino vseh ljudi, NT spominjam se; μνήμην παρέχομαι postavljam si spomenik.

μνημονεύω (μνήμων) [fut. pass. μνημονεύσομαι in μνημονευθήσομαι] 1. spominjam se, pomnim, mislim na kaj τί, τινός. 2. sporočam, spomnim na kaj, omenjam, pripovedujem τινός, τί, περί τινος, ὅτι, οἱ μνημονευόμενοι ἄνθρωποι ljudje, ki se omenjajo, katerih spomin živi v zgodovini.

μνημονικός 3 (μνήμων) ki se česa dobro spominja, kdor ima dober spomin, μνημονικώτερον παρέχω τινά bistrim komu spomin, μνημωνικῶς na pamet, iz glave.

μνημοσύνη, ἡ (μνήμων) spomin, skrb, misel na kaj, μνημοσύνη τις πυρὸς γενέσθω skrbimo za ogenj.

μνήμων 2, gen. -ονος (μιμνῄσκω) spominjajoč se, misleč na τινός, pomljiv, skrbeč za kaj.

μνησικακέω (μνήμων, κακόν) pomljiv sem, spominjam se prizadete krivice, mislim na maščevanje, ne pozabim, ne odpustim τινί, τινός, πρός τινα; z nikalnico: odpuščam, pomilostim.

μνῆστις, ιος, ἡ ep. ion. poet., dor. μνᾶστις spominjanje, misel na kaj, οὐδέ τις ἡμῖν δόρπου μνῆστις ἔην nič nismo mislili na večerjo; ἴσχου κἀμοῦ μνῆστιν misli na me, spominjaj se me, οὕτω δὴ Γέλωνος μνῆστις γέγονε sedaj ste se spomnili Gelona.

μοῖρα¹, ἡ [Et. iz μορjα, gl. μείρομαι] 1. del (celote), kos, del zemlje, kraj, stran dežele, τριτάτη δ' ἔτι μοῖρα (νυκτὸς) λέλειπται, χώρης ὀλίγην ἔτι μοῖραν ἔχοντες, πατρῴας γῆς, δώδεκα μοίρας δασάμενοι (na dvanajst delov), ἐστρατεύετο ἐς τὴν Περσέων μοῖραν v ozemlje Perzijanov, τῶν πέντε τὰς δύο μοῖρας νέμονται dve petini; Her. 5, 69 stranka, τὸν Ἀθηναῖον δῆμον πρὸς τὴν ἑωυτοῦ μοῖραν προσεθήκατο je spravil na svojo stran; pren. μοῖραν φιλίας οὐδεμίαν παρέχομαι prav ničesar ne nudim glede na prijateljstvo. 2. del, ki komu pristuje, delež μοίρας νέμω, φθίνοντι μοῖραν νέμω storim umirajočemu, kar mu gre, αἰδοῦς μοῖραν ἔχω sram me je, ἑκάστῳ μοῖραν ἐπέθηκαν vsaki stvari so postavili določeno mejo, τὸ ἐμπλήκτως ὀξὺ ἀνδρὸς μοίρᾳ προσετέθη brezumna naglica se je smatrala za korenjaštvo. 3. kar se spodobi, pristojnost, spodobnost, κατὰ μοῖραν (= ἐν μοίρᾳ) ἔειπες povedal si, kakor se spodobi, kakor je prav, παρὰ μοῖραν ἔειπες nič spodobnega nisi povedal. 4. kar je človeku usojeno, usoda, žreb, prisojeni čas življenja, sreča (= ἐσθλὴ μοῖρα, oppos. ἀμμορίη Od. 20, 76), nesreča, smrt (= μοῖρα θανάτου), οὐ γάρ πώ τοι μοῖρα θανεῖν ni ti še usojeno umreti, μοῖρ' ἐστί usojeno je, μοῖρα ἔχει με usojeno mi je, τῇ σεωυτοῦ μοίρῃ περίεις tvoja sreča te je rešila, καθημερία μοῖρα usoda današnjega dne, πρὸς διπλῆς μοίρας po dvojni (smrtni) usodi; θεία μοῖρα božja odredba (volja). 5. čin, dostojanstvo, ugled, spoštovanje, ἐν μοίρᾳ εἰμί sem spoštovan, ἐν οὐδεμιῇ μοίρῃ ἄγω τινά prav nič ne cenim koga.

μοναυλέω piskam na (eno) piščalko.

μοναχῇ, μοναχοῦ adv. (μόνος) na en način, samo, posamno.

μονό-κροτος 2 (κρότος) troveslača, ki je imela samo na eni klopi veslarje.