Franja

κατα-καίω, -κᾴω, -κάω [gl. καίω, fut. κατακαύσω, aor. κατέκαυσα, pf. -κέκαυκα, -μαι, aor. pass. -εκαύθην, NT fut. κατακαήσομαι, ep. praes. inf. κατακαιέμεν, aor. act. κατέκηα, cj. 1 pl. κατακήομεν, inf. κατακῆαι in κακκῆαι, aor. pass. κατεκάην] 1. act. sežigam, požigam, palim. 2. pass. zgorim, pogorim κατὰ πῦρ ἐκάη.

κατακῆαι, -κήομεν in sl. gl. κατα-καίω.

κατα-κλῑ́νω [fut. pass. κατακλιθήσομαι, -κλινήσομαι, aor. κατεκλίθην in κατεκλίνην] 1. act. upognem, naslonim δόρυ ἐπὶ γαίῃ, velim komu se usesti, posadim τινὰ (εἴς τι), ἐπί τινι. 2. med. z aor. pass. naslonim se, uležem se, usedem se, sedim.

κατα-λαμβάνω [fut. καταλήψομαι, aor. κατέλαβον, pf. κατείληφα, pass. pf. κατείλημμαι, aor. κατελήφθην, ion. fut. καταλάμψομαι, pf. καταλελάβηκα, pass. pf. καταλέλαμμαι, aor. κατελάμφθην] I. act. 1. zgrabim νῶτα, primem, zasedem ἀκρόπολιν, πάντα φυλακαῖς, osvojim, utaborim se στρατόπεδον, dobim, prevzamem (vrhovno poveljništvo v svoje roke) τὰ πράγματα. 2. a) dosežem, zadenem, doidem, ujamem; b) zalotim, zasačim, najdem τινὰ λελυμένον, περιπατοῦντα, ἐπ' αὐτοφώρῳ; μάχην pridem o pravem času k bitki; c) o dogodkih, sreči, nesreči in drugih nezgodah: zgrabi, zadene me kaj, σκοτία με tema me objame, συμφορά, νοῦσος, κίνδυνος, πάθος με καταλαμβάνει zadene, zaloti me nesreča, bolezen, nevarnost, trpljenje, κατειλημμένος εἰμὶ ἐν ἀνάγκαις zabredel sem v stiske in nadloge; pos. intr. pripetim se, dogodim se, nastanem, κατὰ τὴν καταλαβοῦσαν συμφορήν zaradi nesreče, ki jih je zadela, τὰ καταλαβόντα dogodki, nastala nesreča, πόλεμος καταλαμβάνει vojska nastane; pogosto impers. καταλαμβάνει με = συμβαίνει μοί, κατέλαβέ με στρατεύεσθαι slučajno sem šel na vojno, ἕνα κατέλαβε ἀποθανεῖν primerilo se je, da je eden umrl; καταλελάβηκε ἐμέ τοῦτο ἐς ὑμέας ἐκφῆναι čutil sem se prisiljenega, vam to povedati; d) duševno: zgrabim, umevam, razumem NT, spoznam τὶ διά τινος. 3. krepko držim, zadržujem, oviram δύναμιν, πῦρ, διαφοράς poravnam spore ali nasprotja, ἐρίζοντας pomirim, ὁ θάνατος καταλαμφθεὶς ἐσιγήθη vest o umoru se je potlačila in prikrila, ἐμαυτόν krotim, brzdam se, τινὰ ὅρκοις vežem s prisego, σπονδαὶ κατειλημμέναι potrjena zaveza; τὰ ἐν τῷ στρατοπέδῳ ἔτι βεβαιότερον κατέλαβον razmere v vojni (= oligarhijo) so še bolj utrdili. II. med. 1. osvojim si kaj, bavim se poprej s čim, poprej pripovedujem. 2. vem, vidim, spoznam NT.

κατα-λείπω [ep. καλλείπω, fut. καλλείψω, aor. κάλλιπε in κάλλιφ', inf. καλλιπέειν, iter. impf. καταλείπεσκεν, vzp. obl. κατα-λιμπάνω] I. act. 1. puščam za seboj, ostavljam, zapuščam τί, τινά, τινί τι, τινὰ φύλακα, φυλάττειν τὸ στρατόπεδον. 2. puščam komu kaj τινί τι, ἄφοδον τοῖς πολεμίοις pripuščam odhod; puščam pri življenju ὀκτὼ μόνους, puščam v veljavi, ne zavržem τὸ εὐδαίμονας ποιεῖν. 3. zapuščam, odidem, puščam na cedilu, puščam v boju, izgubim πολλούς, τὸν ἵππον stopim s konja. 4. prepuščam kaj komu οἰωνοῖσι ἕλωρ. II. pass. puščajo me zadaj, zapuščajo me, zaostajam, preostajam, καταλελειμμένος τοῦ ἄλλου στρατοῦ ki je zaostal za ostalo vojsko. III. med. zapuščam svoje ali sebi, pridržim si kaj.

(κατα-λέχομαι) med. [fut. καταλέξομαι, aor. κατελεξάμην in κατελέγμην, -έλεκτο, inf. καταλέχθαι, pt. καταλέγμενος] uležem se v posteljo (spat), gl. λέχος.

κατα-μανθάνω popolnoma se naučim; 1. natančno spoznam, poizvedujem, povprašujem, τὴν στρατιήν po vojski; pf. poznam, vem τί, τινά, τί τινος, ὡς, ὅτι in s pt., κατέμαθον ἀναστὰς μόλις spoznal sem, da sem komaj vstal. 2. gledam NT, opažam, umevam.

κατ-αμφικαλύπτω ep. (v tmezi) krog in krog ovijem, ogrnem kaj τί τινι.

κατ-ανᾱλίσκω [augm. in redupl. κατανηλ- in καταναλ-] porabljam, trošim, zapravljam; NT palim.

κατα-πέτομαι [aor. act. κατέπτην, med. κατεπτόμην in κατεπτάμην, cj. κατάπτωμαι, pt. καταπτάμενος] καθίπταμαι doli (z)letim, doli se spustim.

κατα-πισσόω, at. -ττόω zasmolim, namažem s smolo in zažgem.

κατά-πτωμαι in sl. gl. κατα-πέτομαι.

κατά(ρ)ρυτος 2 (κατα-ρρέω) ion. nanošen, naplavljen, ἄλσος skozi katerega teče potok in ga namaka.

κατ-άρχω 1. act. začenjam kaj, pričnem, lotim se τινός, s pt. (ali inf.) naredim kaj prvi (najprej); ὁδοῦ hodim spredaj (in kažem pot). 2. med. a) začenjam, jamem darovati, posvetim kaj (koga) za daritev τινός, χέρνιβας τ' οὐλοχύτας začenjam daritev z umivanjem rok in sipanjem ječmena; b) udarim, zakoljem (žrtev), ubijem, umorim, žrtvujem.

κατα-σκιάζω in ep. κατα-σκιάω obsenčujem NT, pokrivam, κόνει s prstjo = pokopavam.

κατα-σχεθεῖν in sl. gl. κατ-έχω.

κατα-τρῡ́χω zmanem, oslabim, izmolzem, izžemam τινὰ δώροις; μελέτῃ κατατρύχομαι skrbim in se trudim, skrb me tare.

κατα-φλέγω [aor. pass. κατεφλέχθην in -εφλέγην] požigam, sežigam; intr. zgorim.

κατα-χέω [gl. χέω; ep. aor. κατέχευα, med. κατεχεύατο, κατέχυτο, κατέχυντο (s pas. pom.), pf. pass. 3 pl. ion. κατακεχύαται, pogosto v tm.] 1. act. a) doli vlivam, izlivam, polivam, δάκρυ prelivam solze, razlivam črez kaj χάριν τινί, po čem τινός, κατά τινος NT, βλέφαρα δάκρυσι rosim, oblivam s solzami; doli sipljem, stresam, sipljem kaj črez koga, posipljem koga, pustim, da pade, χιόνα pustim, da sneži, izpustim θύσθλα, doli mečem, τεῖχος εἰς ἅλα pogreznem v morje πέπλον ἐπ' οὔδει slečem in vržem na tla; b) obsipljem koga, πλοῦτόν τινι z bogastvom, ἐλεγχείην s sramoto, pripravljam koga v sramoto; c) razprostiram kaj nad kom ἀχλύν, ὁμίχλην τινί. 2. pass. doli tečem, izlivam se na (po) čem τινί, razprostiram se, zvrnem se doli, sem razlit ali nasut, doli padem εἰς ἄντλον. 3. med. a) pustim, da se raztopi, raztapljam χρυσόν; b) zlivam skupaj.

κατα-ψεύδομαι med. [aor. κατεψευσάμην in κατεψεύσθην] izmišljam si, lažem se τί, ὡς, κατά τινος o kom; obrekujem τινός, πρός τινα.